Μονόπραχτο για υπνοβάτες [*]

Του Φώτη Μισόπουλου
....farce en deux images
τα πρόσωπα:
Α' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ
Β' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ
ΑΝΖΕΛ
ΕΝΑΣ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ
[χώρος- : παλιό εργοστάσιο, κάποιο ίδρυμα για έγκλειστους, ένας μέρος υπό εγκατάλειψη][Λίγο φως].
''...μέχρι που στο τέλος μια λέξη θα μου αρκεί : ''ησυχία'', όπως στα νοσοκομεία ή ''πυρ''// Τάσος Λειβαδίτης [1]

Α' ΕΙΚΟΝΑ

A' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ...την άλλη μέρα δεν πέθανε κανείς. Και το τέλος της ιστορίας ήταν ρηχό. Σαν κάτι ν' αντλούσε από το μέλλον. Ή εκείνος που προσάραξε καταπίνοντας τη νύχτα γύρω του. Έπειτα κατάλαβα. Έκανα λάθος στον παραλήπτη: αυτόν που δικαιούται περισσότερα στο όνομα ''Θάνατος''. Όπως η δικαίωση καθώς επιστρέφουν τα τρία ένοχα πρόσωπα, για τα οποία σάς μίλησα άλλη φορά. [Μικρή παύση]. Αιώνες,- και αιώνες, χωρίς διακοπή[παύση]- χωρίς διακοπή. Πώς να περάσει κανείς απ' τη ζωή στη μη ζωή, αφού το πρωί επανέρχεται η ομιλία της πρώτης στιγμής και χρειάζεται ένας φόνος. Ή το κρυμμένο δικαίωμα που επικυρώνει τη μαρτυρία μιας άλλης εποχής [παύση].

Β' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ...όταν γινόταν βράδυ ή έβρεχε. Ήμουν έτοιμος να υποστώ τις συνέπειες : ''Αργήσατε'', μου λέει. ''Ναι'', του λέω. ''Αυτή υπήρξε η τελευταία αλήθεια. Ο υπαινιγμός, που μόνο το πέρασμα των χρόνων κάνει να καταλάβεις πώς ήταν το αντίο που έλειπε''. Και μετά όλα γυρίζουν κατά τη σιωπή σαν άπιαστη σκόνη ή μια χαμένη αλληλογραφία. Ένας έρωτας αφόρητος. Ένα παλιό ραδιόφωνο. Νότες που άφησε κάποιος - αφρόντιστες. Ταξίδια που δεν ξεκίνησαν ποτέ [παύση].

Α' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ....ορίστε, καρφώνοντας ένα τριαντάφυλλο στη αριστερή πλευρά του καπέλου: Σάς το προσφέρω - δεν αναχώρησα ακόμη. Και τα φεγγάρια στην πόλη ήταν πάνω από τέσσερα, τώρα ούτε μισό....[μικρή παύση].

Β' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ....ποτέ δεν είμασταν ζωντανοί - όλα περιέχουν μια περιττή συγκομιδή αντιθέτως. Κυριακή απόγεμα - το κέρδος που ξέφευγε ήταν το εγχειρίδιο της πολύτιμης αγνωσίας. Καμιά εμπιστοσύνη. Τίποτε. Μεγάλοι στίχοι άπνοιας προφέρονται τα βράδια. Έτοιμος να ξεφύγω. Έχω νοιώσει πώς γίνεται η αρίθμηση των τρένων [μικρή παύση]. Με τη συγκατάθεση όσων δεν θα επιστρέψουν ποτέ...[παύση].

Α' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ....ξέρετε, όλα είναι εγκαρτέρηση....

Β' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : οι προαγωγοί είναι κρυμμένοι καλά. Χρειάζομαι τη βιβλιοθηκάριο που τη λέγανε Ανζέλ [1*]. Κανείς μας δε μιλούσε. Η φωνή μου κατέληγε σ' ένα μικρό βηματισμό,- οι λέξεις, ξέρετε, χορεύουν. Τα βιβλία θα έρχονται στο σπίτι. Ο Προμηθέας ξέρει- το ίδιο και η Ανζέλ [1*] - Καληνύχτα.....αγάπησα μια έννοια αφηρημένη. - Πώς και γιατί;;- Τα πλήκτρα του πιάνου στην άκρη των χεριών τους, - ιδού- επιτήδειοι - αδιάκοπο χειροκρότημα τους αξίζει [χειροκροτεί], θα κάνουν μια μεγάλη υπόκλιση, θα σκαρφαλώσουν -εκεί- στο στήθος του πλήθους, όπως χαριτωμένα τρωκτικά όταν τους δείχνεις ελεύθερο διάδρομο. Μια πίστα για υπνοβασίες. Θα έρθουν μαζί μας - θα δεις. Κάποιο τυχαίο επεισόδιο θα μάς σώσει - θ' αλλάξει οριστικά τη ζωή μας...
[ο Προμηθέας και η Ανζέλ, πηδούν πάνω στους θεατές με ακροβατική χάρη. Ενθουσιασμός. Πανδαιμόνιο. Οι υπνοβάτες σωριάζονται στο πάτωμα: Ακίνητοι σε έκσταση-, ενώ βγάζουν επιφωνήματα θαυμασμού και χαράς].
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ : Ζήτω κι από μένα. Ζήτω κι από εμάς - Κυρίες και Κύριοι, σάς έφερα τη φωτιά. Τι άλλο περιμένατε;;....

ΑΝΖΕΛ : [σα να διακόπτει] ....κι εγώ έφτασα μέχρις εδώ για ν' απαντήσω στις ερωτήσεις που δεν κατάφερε ο Οιδίποδας -. Είμαι το άλλο πρόσωπο της Σφίγγας [ζητωκραυγές, επευφημίες][Λίγο φως][Ησυχία].
Α' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ....πιστεύω στην απαραίτητη νύχτα. Αυτή την πρόφαση όταν λεηλατεί τις ανεκδήλωτες επιθυμίες.

ΑΝΖΕΛ : ....θα σου πω, πού θα μπορούσες να κοιμηθείς. Είναι για να αποφύγεις τα βλέμματα των υπολοίπων ή να υπερασπίσεις το δικαίωμα στη λιποταξία, απ' όλο αυτό που ονομάζουμε φυγή, - υπεκφυγή -. Υπεκφυγή του Σύμπαντος Κόσμου -. Όλ' αρχίζουν σαν πρόσχημα ακουστικής εντροπίας [γελάει αινιγματικά]

Α' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ....αδυνατώ να περιγράψω τον τρόπο που θέλω τον καιρό ορφανό. Μόνο για μένα. Ή καθώς εποικίζω την υφήλιο με τα δικά μου σπαράγματα [παύση]. - Ανάμεσα στα τόσα δε γεννήθηκα ποτέ. Κυρίως για λόγους προσωπικούς ή βιολογικούς - έζησα στο πανόραμα της άλλης ερήμου. Αυτής που θα απέφευγα. Υπάρχω θωπεύοντας τις υποψίες και τα εγκαταλειμμένα παράθυρα των τελευταίων επιδρομών ή τους φανατικούς χορούς των αστεριών και τις σιωπές καθώς βαρύνουν τ' ανεξερεύνητα σημεία στις όχθες. Από παρόρμηση τάχω καλά με άστεγους και διαρρήκτες . Δεν ήταν η μοίρα μου αυτή -

Β' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : .....δεν ήταν η μοίρα μας αυτή.
Α' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ :....χειμώνες, καλοκαίρια . Τα χρόνια που πέρασαν. Δε θυμάμαι. Έχω δώσει τ' όνομά μου σ' έναν νεκρό, τελείως άγνωστο. Η καλύτερη πράξη της ζωής μου. Ούτε λουλούδια επιπλέουν. Ούτε τριαντάφυλλα. Ούτε η άβυσσος. Είναι όλα κρυμμένα όπως οι καθρέφτες, που καταπίνουν τα είδωλα [μεγάλη παύση]
Β' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : .....γυρίζουμε σπίτι ως να επρόκειτο για τη συντέλεια. Σημείο μηδέν της βιογραφούμενης μυθοτοκίας. Παλιοί εντολοδόχοι και το αρκετό σκοτάδι πάνω μου: ό,τι άφησαν οι ίδιοι οι θεοί. Λογοκριτές και λογοκριμένοι, οι κόκκινες φλέβες που διατρέχουν τα μάτια μου. Κι από κάτω εσύ - αθεράπευτη- [δείχνοντας προς την Ανζέλ][μικρή παύση]. Η συγκατοίκηση με τα φαντάσματα στην επικράτειά μας είναι δύσκολη κι απαιτητική. Μες στη διαστροφή γινόμαστε όχι απλά υποφερτοί, περίπου όλβιοι. Μακάριοι. [γελάει] [Σκοτάδι].

Β' ΕΙΚΟΝΑ

[Ζητωκραυγές, επευφημίες][Φως]
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ : .....ζήτω κι από μένα. Zήτω κι από εμάς-. Κυρίες και Κύριοι, σάς έφερα τη φωτιά. Tι άλλο περιμένατε;;....Tα ίδια μου τα χέρια σταυρώθηκαν ανάμεσα στο φεγγάρι και στον τοίχο: Mε την ανάμνηση που ταξίδεψε- ξεριζωμένο φυτό- γέρνοντας σε τοπία και καγκελόπορτες.

ΑΝΖΕΛ : ....αλλά ήταν αργά. Οι Επαναστάσεις σβήνουν γρήγορα. Επιστρέφουν στα σπίτια τους νωρίς οι ηττημένοι. Εκεί: Στις εκβολές του ποταμού-θεού, με τις γυναίκες που κοιμήθηκαν. Ή τις άλλες, μ' ένα υπερωκεάνειο στα μαλλιά - αρμενίζοντας κατά τη συγνώμη με το βάρος του λάφυρου. Σάς λέω από πριν- δεν έχω καμιά σχέση με την υπόθεση, προσπαθώ μάταια να βρω ποια είμαι [μικρή παύση]

Α' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ....έπειτα έφταιγε και το χρώμα της γης. Γη που γλιστρούσε πάνω σε γη. Περνούσαν οι πεθαμένοι. Αυτοί που είχαν ξενυχτήσει κοντά μας για τσιγάρο κι ένα ποτήρι κρασί. ''Σύντροφε'', μου έλεγε ο πιο μικρός, ''εδώ κοιμόταν μια αθυρόστομη που είχε τα στήθια της σαν κουπαστή για να μαντεύουμε το μέλλον''. Αλλά εμείς είχαμε μαζευτεί αλλού. - Χήρες κι ορφανά. Ζητιάνοι που περισσέψαν απ' τον πόλεμο. Μαντήλες κεντημένες με παλιές αγκαλιές. Καθώς όλοι περίμεναν κάποιο ξύλο, από βαρύ τριαντάφυλλο, να τους περάσει απέναντι. Σάς λέω από πριν: δεν έχω καμιά σχέση με την υπόθεση. Προσπαθώ μάταια να βρω κι εγώ ποιος είμαι [παύση].
ΑΝΖΕΛ : ....τώρα θα έρθει ο γηραιότερος να ξεφυλλίσει τις νύχτες. Τα σκορπισμένα σπίτια. Τις τύχες τους. Μια κλεψύδρα σαν εγκατάλειψη και σε κατάσταση πολιορκίας. Ο ήλιος θα περάσει απ' την άλλη μεριά μ' όλα τα συγκινητικά του αντίο. Στο βάθος μείναν οι υπόλοιποι. Όσοι δεν πρόλαβαν το συρμό. Ανεκτίμητες συναντήσεις της τελευταίας στιγμής.......

Α' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ....εσείς, θα ταξιδέψτε μαζί μας;;
ΑΝΖΕΛ : ....όχι
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ : .....έχω φύγει από καιρό κι επέστρεψα. Παράλογη οργή που δεν έχει κοπάσει [γελάει][μικρή παύση]. Είπα ψέματα. Σάς είπα ψέματα- όπως είναι ψέματα και αναλήθειες όταν επινοείς ένα μύθο για τα Βιβλία των Νεκρών. Ή τους κρεμασμένους της εξέγερσης που σπαταλήθηκαν άδοξα. Θα μείνω κοντά σας, όπως ένα άταφο πτώμα κι ένα ποτήρι μπύρας μαζί [γελάει τρανταχτά]- ......στην κίνηση της αγοράς [γελάει ξανά με δύναμη][παύση]- Ατμόσφαιρα εξαγνισμού και δικαιοσύνης. Σκορπίζοντας χαμόγελα σε ρινόκερους περαστικούς και σε κλουβιά πουλιών που ατενίζουν το μέλλον [χειροκροτήματα, επευφημίες][Ησυχία].

ΑΝΖΕΛ : ....τα παλιά χειρόγραφα - σημαδεμένη τράπουλα - χαιρέκακη υπομονή: προλέγει κάθε σκοπό που φέρνουν οι κρεμασμένες σκιές....
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ : ...γιατί παρέδωσες στους εχθρούς μου τον τρόπο που έβλεπα;; [παύση] Με ποια μποτίλια ταξιδεύουν στο πέλαγος τ' αρχαία παλίμψηστα, οι χτύποι του ρολογιού καθώς σημαίνουν τις υποψίες. Από κάπου έρχεται κείνη η δυνατή φωνή κατακρίνοντας τις μέρες που γύρισες την πλάτη. Πίσω στην πόλη άνευροι. ΣΤΑ ΣΚΟΤΕΙΝΆ ΟΔΟΦΡΆΓΜΑΤΑ [μεγάλη παύση]. Κανείς δεν αντέχει ως τα μεσάνυχτα. Οι μεγάλες σιωπές αργούν να περικυκλώσουν της λησμοσύνη. Μ' εξουσιάζει, λοιπόν, η εντύπωση ότι θα κοιμηθώ εύκολα. Μπορώ να νοιώθω μη υπαρκτός. Το φως κι ο χρόνος καταφέρνουν να χωθούν εκεί που δεν υπάρχουμε. ΒΑΣΙΛΕΎΕΙ ΤΟ ΧΡΈΟΣ σαν τις παλιές μυρουδιές [μικρή παύση].
ΑΝΖΕΛ : Ω, σώμα απρόσμενο στην ύστερη ύλη σου. Πλασμένο από κάτι αταξινόμητο,- κι η πιο λυπημένη γυναίκα ήταν εκείνη προς το τέλος της άλλης μέρας, όταν ξεσπούσε η πνιχτή ασέληνη αιθρία
ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ : ....ΓΙΑΤΊ ΔΕ ΜΕ ΡΏΤΗΣΕΣ;;;
ΑΝΖΕΛ : .....''επειδή ήσουν με τους άλλους'', μου είπε. Τα ιδιόχειρα αποτρόπαια λάθη. Απλά δεν υπήρχα,- ''Θα σε δω σύντομα''. Eιπώθηκε αφηρημένα, καθώς κι οι εραστές από την απερίγραπτη νύχτα χάνουν σαν τις καμέλιες τα πέταλα της τελευταίας εποχής...[παύση]
ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗΣ : .....επιβιβάζονται σε τρένα που ξαστόχησαν σκόπιμα. Ώρα να περάσουν κι αυτές οι ελεγείες- ευγενικές ευθανασίες- έτσι βρήκα τη θέση μου κάτω απ' τ' άστρα. Μια πράξη φονική που διαιώνισε το είδος των ανθρώπων. Κοιτάζω τη νεροποντή. Οι σάρκες δεν ανασταίνονται. Ερμηνεύω τον τελευταίο ΜΙΚΡΌ ΤΥΜΠΑΝΙΣΤΗ. Ξημέρωσε [παύση].
Β' ΥΠΝΟΒΑΤΗΣ : ''.....μέχρι που στο τέλος μια λέξη θα μάς αρκεί: ''Ησυχία''. Όπως στα νοσοκομεία. Ή ''πυρ''. ΠΡΗΝΗΔΌΝ.

[Φως. Σκοτάδι. ΑΥΛΑΙΑ]

ΑΝΑΦΟΡΕΣ-ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΦΩΤΟ

[1] ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ, ΕΓΧΕΙΡΊΔΙΟ ΕΥΘΑΝΑΣΊΑΣ, ΚΕΔΡΟΣ 1980
[1*] ΑΝΤΡΈ ΖΙΝΤ, Ο ΠΡΟΜΗΘΈΑΣ ΕΛΕΎΘΕΡΟΣ ΔΕΣΜΏΤΗΣ, Καστανιώτης, 2010, νουβέλες, μτφρ. Γεωργία Ζακοπούλου [για τον υπαινιγμό στα πρόσωπα μόνο,- Προμηθέας και Ανζέλ, με άλλους διαλόγους]

https://img06.rl0.ru/afisha/730x-/daily.afisha.ru/uploads/images/2/82/282ff2af2566b60210ede5409a33ab71.jpg

https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTYa8q4u_w-scVm1bRpF41D-lO6LtIA4crV1w&usqp=CAU

[*][Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά με άλλες φωτο και χωρίς τις σημερινές παρεμβάσεις στο κείμενο, τον Μάη του 2017- στο neinnewsgr.blockspot.com]