"Η Ροδιά Τυρνάβου στην ιστορικής διαδρομή της Θεσσαλίας", της φιλολόγου Αποστολίας Πάνου

Πρόκειται για την ιστορία της Ροδιάς - ένας από τους οικισμούς του Τυρνάβου, στα όρια με τους Γόννους - σε συνάρτηση με την Ιστορία της Θεσσαλίας, γραμμένη από τη Φιλόλογο Αποστολία Πάνου.
"Το βιβλίο δίνει ένα εξαιρετικά κατανοητό περίγραμμα της ιστορίας της Θεσσαλίας, ενταγμένης στον ελληνικό ιστορικό χώρο, με βάση την ιστορία μιας μικρής ιδιαίτερης πατρίδας. Με τον τρόπο που η συγγραφέας παρουσιάζει την τοπική ιστορία, την οδηγεί αβίαστα στη συνάντηση με την ευρύτερη εθνική. Καλλιεργεί την κριτική ικανότητα του αναγνώστη και αναδεικνύει την οικουμενικότητα που έχουν οι πολιτισμικές τοπικές εμπειρίες."

Βλάσης Αγτζίδης, ιστορικός 

"Η ένταξη μιας μερικής ιστορίας μέσα σε μια ευρύτερη εθνική αποδεικνύεται ένα επίπονο έργο για τη συγγραφέα, αλλά και ένα ευφυές συγγραφικό εύρημα, καθώς δίνει τη δυνατότητα στους αναγνώστες να ανατροφοδοτήσουν και να ισχυροποιήσουν την ιστορική τους μνήμη, να αισθανθούν ενταγμένοι σε ένα γενικότερο ιστορικό σύνολο και φορείς ενός ευρύτερου εθνικού πολιτισμού. Με δωρικό, ακριβές και άνευ περιστροφών "ύφος και ήθος" γραφής, αφήνει μια σπουδαία παρακαταθήκη για τον τόπο που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Αξίζει πραγματικά το βιβλίο να κοσμεί τη βιβλιοθήκη κάθε Έλληνα, του οποίου οι λέξεις "γενέθλιος τόπος", "ιστορία και πολιτισμός της πατρίδας μου" δονούν την ψυχή!’’ 

Θεοδώρα Θεοδωρίδου, φιλόλογος

"Η κ. Πάνου αξιοποίησε την προσιτή σ’ αυτήν βιβλιογραφία και συνέθεσε ένα αξιόλογο έργο(436 σελ.) Η εξιστόρηση αρχίζει από την προϊστορική εποχή με τη δραστηριότητα του ανθρώπου στις όχθες του Πηνειού, που διέρχεται από την περιοχή της Ροδιάς, και ακολουθούν τα κεφάλαια «η μετάβαση από την προϊστορία στην Ιστορία», με τον ερχομό των Θεσσαλών στην περιοχή, τους Περραιβούς και την Περραιβία, η Θεσσαλία στους αρχαϊκούς και στους κλασικούς χρόνους, η διείσδυση των Μακεδόνων στη Θεσσαλία, η ρωμαϊκή κυριαρχία και η Θεσσαλία κατά τη ρωμαϊκή και τη βυζαντινή εποχή με στοιχεία πολιτικοστρατιωτικά και πολιτισμικά. 

Παραθέτει στοιχεία ιστορικής γεωγραφίας της περιοχής που την ενδιαφέρει κατά την προαναφερόμενη περίοδο. Με την οθωμανική κατάκτηση της Θεσσαλίας (περίοδο, κατά την οποία δίνει έμφαση στο θεσσαλικό Διαφωτισμό), δημιουργείται ο οικισμός Μουσαλάρ (Ροδιά), οπότε αρχίζει να ξεδιπλώνεται η ιστορία της περιοχής. Η συγγραφέας ασχολείται με τα λεγόμενα κονιαροχώρια της περιοχής βορείως της Λάρισας, τη φυγή των μουσουλμάνων μετά το 1881 και τον ερχομό Ελλήνων από τους οικισμούς του Ολύμπου και βλαχόφωνων και Δυτικομακεδόνων. 

Ειδική αναφορά γίνεται στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, για το Αγροτικό Ζήτημα και για τη συμμετοχή των κατοίκων της Ροδιάς στους πολέμους. Από το 10ο κεφ. αρχίζει η εξιστόρηση της ζωής της Ροδιάς μέχρι το 1940: η αγροτική ζωή, οι ψαράδες του Πηνειού, γυναικείες δουλειές, τα γιατροσόφια, η ενδυμασία. Ακολουθεί το κεφ. για τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, την Αντίσταση και τον Εμφύλιο στη Θεσσαλία και τη Ροδιά και η μεταπολεμική εποχή. 

Εδώ έχουν θέση οι σχολικές αναμνήσεις, τα παιχνίδια, τα ήθη και τα έθιμα του κύκλου της ζωής, τα τοπωνύμια. Η συγγραφέας δεν παραλείπει να αναφερθεί στις πληθυσμιακές ομάδες της Ροδιάς (Κουπατσιαραίοι, Σαρακατσαναίοι, βλαχόφωνοι, ντόπιοι) και στα δημογραφικά και σχολικά δεδομένα μέχρι το 2011. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο αλφαβητικός κατάλογος των κατοίκων της Ροδιάς, από το 1955 μέχρι το 1972, με το έτος, τον τόπο γέννησης και το επάγγελμα των κατοίκων της Ροδιάς, μία πραγματική ακτινογραφία των Ροδιωτών.

Τα συγχαρητήριά μας." 

Κώστας Σπανός, ερευνητής της Θεσσαλικής Ιστορίας