Ανακοινώθηκε νέο φυτικό είδος για την επιστήμη από περιοχές του Κιλκίς

Allium arampatzisii Ioannidis & Tzanoud

Γράφει ο Βασίλης Ιωαννίδης
Γεωπόνος
Από το Ελευθεροχώρι, το Χωρύγι και τις Καστανιές το νέο χλωριδικό είδος για την επιστήμη που ανακοινώθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Phytologia Balcanica 26(3):499-505, 2020 (http://www.bio.bas.bg/~phytolbalcan/PDF/26_3/PhytolBalcan_26-3_12_Ioannidis_&_Tzanoudakis.pdf).

Η αναφορά έγινε αποδεκτή από την επιστημονική επιτροπή του περιοδικού με την επισήμανση “Νέο είδος για την επιστήμη”. 

Πρόκειται για ένα μικρό σκορδάκι που καταγράφηκε στις περιοχές του Ελευθεροχωρίου του Χωρυγίου, των Καστανιών και τις Πικρολίμνης στο Κιλκίς και πλέον αποτελεί νέο είδος για την Ελληνική και την Παγκόσμια χλωρίδα ως είδος ενδημικό της ελληνικής χλωρίδας με καταγραφές μέχρι σήμερα μόνο στο Κιλκίς.

Οι πρώτες παρατηρήσεις είχαν γίνει το 2014 στο Ελευθεροχώρι Κιλκίς από τον Ιωαννίδη Βασίλη, γεωπόνο και από τότε ξεκίνησε η προσπάθεια αναγνώρισης του είδους. Το 2016 τα φυτικά δείγματα παρέλαβε ο διακεκριμένος βιολόγος Δημήτρης Τσανουδάκης, ειδικός στο γένος των Allium, καθηγητής στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστήμιο Πατρών ο οποίος προχώρησε στην καρυολογική και μορφολογική ανάλυση των δειγμάτων. 

Όπως αποδείχθηκε από την έρευνα το είδος είχε εμφανείς διαφορές από παρόμοια είδη του γένους των αγριόσκορδων και τελικά φτάσαμε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε το νέο είδος για την επιστήμη.

Η ονομασία του πλέον θα είναι Allium arampatzisii Ioannidis & Tzanoud. (Άλλιουμ του Αραμπατζή) προς τιμήν του καθηγητή Θεόδωρου Αραμπατζή(1948-2001) που γεννήθηκε στην Αξιούπολη και δίδαξε στο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Καβάλας, στο παράρτημα της Δράμας ενώ παράλληλα είχε σημαντικό συγγραφικό και ερευνητικό έργο. Υπήρξε μάλιστα μεγάλη η συμβολή του στην δημιουργία του τμήματος που αφορά την χλωρίδα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Αξιούπολης. 

Το φυτό δεν ξεπερνά τα 25cm και ανθίζει από τα μέσα Μαΐου και μέχρι και τον Ιούνιο. Τα άνθη σε χαλαρή ταξιανθία 30-50 μαζί, ρόδινα με πράσινο κεντρικό νεύρο σε σχήμα κούπας, άνισους μίσχους από 10 μέχρι 30cm. Οι ανθήρες ρόδινου χρωματισμού δεν προεξέχουν του άνθους. Ο βολβός σφαιρικός 1.2-1.5cm με καφέ χιτώνες. 

Η βλαστική του περίοδος ξεκινά το φθινόπωρο όταν αναπτύσσει τα πρώτα λεπτά πράσινα φύλλα του. Με την μορφή αυτή διαχειμάζει περιμένοντας την άνοδο της θερμοκρασίας στα τέλη του Απρίλη που αναπτύσσεται ο ανθοφόρος του βλαστός. Στα τέλη του Μάη το μικρό κρεμμυδάκι με τα ρόδινα άνθη θα το συναντήσουμε σε ανοιχτές περιοχές με χορτώδη βλάστηση στις παρυφές του οικισμού Ελευθεροχωρίου, στην τοποθεσία σκουπίδια μεταξύ Καστανιών και Χωρυγίου καθώς και στην περιοχή ανατολικά του κάστρου Λαζαρίτσα (Γαλά) στο Χωρύγι και στον δρόμο προς τον οικισμό του Ηλιολούστου. Υπάρχουν και καταγραφές σε θέσεις περιμετρικά της Πικρολίμνης.