Η αγράμματη γιαγιά μου…

Γράφει ο Νίκος Κωνσταντινίδης

Εκπαιδευτικός-συγγραφέας

Πολιτική σημαίνει πράξη. Σημαίνει ενέργεια και δράση κοινωνική. Όταν ήρθε από τον Καύκασο η γιαγιά μου στην Ελλάδα, ήξερε μόνο ποντιακά. Κι ως πρακτική μαία που ήταν ξεγέννησε όλα τα παιδιά του χωριού, δίχως ποτέ της να πάρει δραχμή, για πενήντα ολόκληρα χρόνια, εδώ στο Χωρύγι του Κιλκίς.

Με την επιβολή της δικτατορίας στην Ελλάδα, το 1967, δεν της επιτράπηκε άλλο να εκτελεί καθήκοντα μαίας, γιατί στερούταν πτυχίου. Παρόλα αυτά, και παρά τις συνέπειες που θα είχε από τις αρχές του τόπου, η Χαρίκλεια (αυτό ήταν το όνομά της), δεν αρνήθηκε τη βοήθειά της, όποτε κι όπου χρειάστηκε.

Θυμάμαι μια περίπτωση, κατά την οποία, μια νεοδιόριστη μαία, κοντινού χωριού, αντιμετώπισε πρόβλημα επιπλοκής πάνω στη γέννα και ζήτησε από τη Χαρίκλεια να τη βοηθήσει. Η γιαγιά μου, παρότι δεν διάβασε την «Αντιγόνη» του Σοφοκλέους, θέτοντας το θεϊκό νόμο πάνω από τον ανθρώπινο, έσπευσε εκεί, κι όλα πήγαν καλά. Με την ανυπακοή της στη χουντική εντολή, έσωσε μία ανθρώπινη ψυχή.

Με τον καιρό βγήκαν από τις σχολές, εσωτερικού κι εξωτερικού, μαιευτήρες πολλοί και η μαιευτική ασκούταν πλέον επαγγελματικά. Οι γυναίκες δεν γεννούσαν πια στα χωριά και πήγαιναν σε κλινικές στην πόλη. Έτσι, έγιναν γνωστοί αρκετοί μαιευτήρες γιατροί. Κάποιοι μάλιστα έβγαλαν και πολλά χρήματα, κάνοντας το ίδιο ακριβώς, που έκανε για πενήντα χρόνια αφιλοκερδώς η αγράμματη γιαγιά μου…

Με τον ερχομό της στην Ελλάδα, στα απολυμαντήρια της Καλαμαριάς, έχασε από τύφο η Χαρίκλεια τον άνδρα της και τα δύο της παιδιά. Ξαναπαντρεύτηκε και στον Εμφύλιο χάνει και τον 19χρονο γιο της. Παρόλα τα δεινά που πέρασε το μίσος και η εκδίκηση δεν βρήκαν χώρο να φωλιάσουν στην καρδιά της. Πήγαινε ταχτικά στην εκκλησία, και ως κόρη παπά που ήταν, κρατούσε όλες τις νηστείες. Πίστευε στο Θεό και τηρούσε τα λόγια του Ευαγγελίου, κι ας μην καταλάβαινε γρι από τις λέξεις του…

Για τη γιαγιά μου η πολιτική ήταν παντελώς άγνωστη. Δεν γνώριζε καν τι σημαίνει η λέξη δημοκρατία. Στις εκλογές πάντοτε το ψηφοδέλτιο της το έδινε σταυρωμένο ο παππούς μου. Ήξερε όμως να κάνει πολλές και διαφορετικές δουλειές: να πλέκει, να ζυμώνει, να κεντά, να ράβει ως και κοστούμια και να βοηθά τη γειτονιά, με ό,τι μπορούσε.

Η γιαγιά μου, μπορεί να μην ήξερε τι σημαίνει η λέξη ισότητα. Μπορεί και να μην άκουσε για «ανθρώπινα δικαιώματα», αλλά στην πράξη τα υπηρετούσε καθημερινά. Η γιαγιά μου μπορεί να μην γνώριζε τι σημαίνει η λέξη «πρόσφυγας» και να μην την ξεχώριζε από τη λέξη «μετανάστης», αλλά στον ξένο και στον φτωχό φερόταν πάντα καλά. «Κρίμαν εν» έλεγε. «Τη θεού άνθρωπος εν κι ατός». Ήταν με δυο λόγια Άνθρωπος η γιαγιά μου. Η ανθρωπιά ήταν γι’ αυτήν η πιο κορυφαία μάχη.

Μακάρι σήμερα τα κόμματα να μετρούν την ιδεολογία τους με πράξεις, όπως η γιαγιά μου. Μακάρι να εφαρμόζουν το κοινωνικό τους πρόγραμμα έμπρακτα. Μακάρι αντί να ομφαλοσκοπούν κι αντί να κάνουν δηλώσεις, να προβαίνουν σε κοινωφελείς δράσεις. Να συγκεντρώνουν π.χ. είδη πρώτης ανάγκης και να τα πηγαίνουν στους πλημμυροπαθείς της Καρδίτσας και στους σεισμοπαθείς της Σάμου.

Μακάρι τα κόμματα που χρωστούν εκατομμύρια στο κράτος από αγύριστα δάνεια, αντί να μας νουθετούν να τα επέστρεφαν και να γίνονταν ΜΕΘ. Την πολιτική καλύτερα από όλους την υπηρετεί ο ολοκληρωμένος άνθρωπος. Αν δεν είσαι άνθρωπος, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα το καλό. Ο άνθρωπος είναι αυτός που λείπει από την πολιτική σήμερα. Ο άνθρωπος με ευαισθησία και ήθος. Απεναντίας πλεονάζουν αυτοί που την αντιλαμβάνονται ως τέχνη διά ίδιον όφελος.

Είναι τραγικό για το λαό της Ελλάδας να περιμένει να δώσουν λύση στα προβλήματά του αυτοί που ποτέ και πουθενά δεν έχουν δοκιμαστεί. Αυτοί που το βιογραφικό τους αναφέρεται μόνο σε σπουδές, κι ας είναι αυτές κι από το Χάρβαρντ! Οι άνθρωποι αυτοί δεν προσκομίζουν καμία εμπειρία στη βουλή, από την αληθινή ζωή. Καθώς, το μόνο που φροντίζουν είναι η δημόσια εικόνα τους. Γι’ αυτό και «λαδώνουν» για την προβολή τους τα ΜΜΕ. Να γιατί λάτρευα τη γιαγιά μου, γιατί μπορεί να μην είχε ιδέα από πολιτική, αλλά για τους περισσότερους από δαύτους αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση.

Είναι λυπηρό να βλέπω πολιτικούς του αριστερού χώρου να συζητούν με «κινήσεις πολιτών» που ως και την ένταξη των προσφυγόπουλων αρνούνται στα σχολεία. Κι είναι διπλά λυπηρό αυτό, όταν πριν από μερικούς μήνες μίλαγαν οι ίδιοι για «ανοιχτά μυαλά και σύνορα». Κι είναι τριπλά λυπηρό το φαινόμενο αυτό, όταν σχετίζεται με αριστερή πολιτικό, που βρίσκεται σε θέση τομεάρχη για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη στιγμή που ο δεξιός διοικητής της προσφυγικής δομής, στη Νέα Καβάλα Κιλκίς, μιλά για την αναβάθμιση των υποδομών, εξαιτίας του χειμώνα. (βλέπε Πρωινή 17 Οκτ. 2020).

Η ταλάντευση μεταξύ αντίθετων απόψεων μέσα σ’ ένα κόμμα προκαλεί σύγχυση στα μέλη του, αλλά και στο λαό γενικότερα. Γι’ αυτό όσο πιο ψηλά βρίσκεται κανείς στην κομματική ιεραρχία, τόσο πιο πολύ πρέπει να προσέχει αυτά που κάνει και λέει.

Ζούμε σε μια χώρα όπου αυτοί που την χρεοκόπησαν, έχουν το θράσος να σου πουν ότι το μαξιλάρι των 37 δις ευρώ είναι έργο δικό τους! Ότι η συμφωνία των Πρεσπών έγινε με δική τους πρόταση. Ότι το ΕΑΜ δεν ήταν μόνο αριστερό αλλά και δεξιό, κι ας αποχώρησαν οι ίδιοι από την βουλή, όταν ψηφίστηκε η Εθνική Αντίσταση με νόμο, το 1982, από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου!