Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2025

Σκέψεις και προτάσεις για τον Γενικό Πολεοδομικό Σχεδιασμό του Δήμου Κιλκίς

Υπογράφει ο Δημήτρης Αγαθόπουλος
Πρώην Δημοτικός Σύμβουλος Κιλκίς

Βάσει της δυνατότητας που δίνεται στους πολίτες να εκφέρουν απόψεις, παρατηρήσεις και προτάσεις στο πλαίσιο εκπόνησης της μελέτης για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο του Δήμου Κιλκίς και ειδικότερα της πόλης του Κιλκίς, θα ήθελα να καταθέσω μερικές σκέψεις – προτάσεις για το θέμα.

Η δωδεκάχρονη θητεία μου στα πεπραγμένα του Δήμου Κιλκίς, ως Δημοτικός Σύμβουλος, μου δίνει την δυνατότητα να έχω διαχρονικά από την δεκαετία του 1980 μια σφαιρική άποψη για την εξέλιξη του Δήμου Κιλκίς.

Μια γενική εκτίμηση που μπορώ να κάνω, είναι το γεγονός ότι από το 1933 που εκπονήθηκε το πρώτο οργανωμένο πολεοδομικό σχέδιο του Κιλκίς, η μόνη σοβαρή παρέμβαση για την περαιτέρω ανάπτυξή του, υπήρξε επί Υπουργίας του Αντώνη Τρίτση (δεκαετία 1990) όπου δόθηκε η δυνατότητα επέκτασης του πολεοδομικού συγκροτήματος της πόλης και των κοινοτήτων. Πέραν του ότι δεν έχουν αξιοποιηθεί, ακόμη και σήμερα, όλοι οι χώροι της τελευταίας επέκτασης στην πόλη του Κιλκίς, οι μετέπειτα παρεμβάσεις, λόγω μαζικής μετανάστευσης πληθυσμών, δημιούργησαν πολεοδομικά προβλήματα λόγω της άναρχης δόμησης, κυρίως στις κοινότητες, χωρίς όμως να αλλάξουν στην ουσία την υπάρχουσα κατάσταση.

Η αναγκαιότητα λοιπόν εκπόνησης ενός μακρόπνοου, νέου, σύγχρονου και λειτουργικού πολεοδομικού σχεδιασμού είναι προφανής. Εύχομαι επίσης το νέο να προκύψει μετά από έναν γόνιμο ανοιχτό διάλογο με τους πολίτες και όχι μέσα σε κλειστά γραφεία τεχνοκρατών.

Όσον αφορά τον μελλούμενο πολεοδομικό σχεδιασμό, θα ήθελα να επικεντρωθώ στο πολεοδομικό συγκρότημα του Δήμου Κιλκίς, διότι αυτό βίωσα περισσότερο από άλλες κοινότητες, γνωρίζοντας τις ιδιαιτερότητες και την εκατόχρονη ιστορία αυτού του τόπου, μετά την μαζική έλευση των προσφύγων.

Τα βασικά χαρακτηριστικά που διέπουν τον Δήμο Κιλκίς είναι:

1) Ως γεωγραφική τοποθεσία θεωρείται η ενδοχώρα του μεγάλου αστικού κέντρου την Θεσσαλονίκη.

2) Ως πόλη του Κιλκίς είναι το κοντινότερο περιφερειακό αστικό κέντρο πάντα όσο αφορά την θεσσαλονίκη

3) Αναπτυξιακά πλέον ξεχωρίζει, όχι για τις γεωργικές καλλιέργειες όπως παλιά (κυρίως σιτηρά), αλλά από την δυναμική που έχουν αποκτήσει πολλές βιοτεχνίες και βιομηχανίες .

4) Ιστορικά είναι ο Δήμος που περικλείει στο έδαφός του αναφορές που καθόρισαν μέρος του Μακεδονικού Αγώνα, με την απελευθέρωση του Κιλκίς και της Θεσσαλονίκης, αλλά και για την έκβαση του τέλους του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (μάχες στην περιοχή της Δοϊράνης).

5) Το χωροταξικό ανάγλυφο της κάθε περιοχής.

Η όποια αναφορά για έναν μελλοντικό πολεοδομικό σχεδιασμό, δεν μπορεί να παραβλέπει κανένα από τα παραπάνω χαρακτηριστικά του Δήμου. Θα ήθελα να ξεκινήσω από το πρώτο.

Είναι καθοριστικής σημασίας η γειτνίαση με την Θεσσαλονίκη, με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που επιφέρει αυτή. Ως ενδοχώρα της Θεσσαλονίκης θα επηρεαστεί μελλοντικά και οικιστικά και αναπτυξιακά. Η ολοκλήρωση της οδικής αρτηρίας Θεσσαλονίκη – Κιλκίς θα δώσει διαχρονικά μία άλλη οικιστική δυναμική, όχι μόνο στην πόλη του Κιλκίς αλλά και σε πολλές κοινότητες. Από αυτό και μόνο το γεγονός θα πρέπει άμεσα να επικαιροποιηθούν οι μελέτες για την περιφερειακή αρτηρία που περικυκλώνει την πόλη και να ολοκληρωθούν οι μελέτες και οι χαράξεις στην υπάρχουσα οικιστική ζώνη.

2) Παράλληλα ο αποχαρακτηρισμός της 21ης Ιουνίου από επαρχιακή οδική αρτηρία επιβάλλεται, για να μπορεί ο Δήμος να ολοκληρώσει ή να σχεδιάσει παρεμβάσεις στο κέντρο της πόλης. Είναι καθοριστικής σημασίας ακόμη και για αποκεντρωμένες λειτουργίες παροχής υπηρεσιών και ψυχαγωγίας.

Η περιφερειακή αρτηρία στην πόλη του Κιλκίς είναι ζωτικής σημασίας για την οδική σύνδεση του ορεινού όγκου και των οικισμών της Δημοτικής Ενότητας Κρουσσίων.

Η πόλη του Κιλκίς στην πραγματικότητα είναι το κοντινότερο περιφερειακό αστικό κέντρο πέριξ της Θεσσαλονίκης δίνοντας την δυνατότητα και την δυναμική, στο μέλλον να προτιμηθεί από κατοίκους του μεγάλου αστικού κέντρου για λόγους περιβαλλοντικούς ή και ποιότητας ζωής. Άρα η στόχευση όλων των διοικήσεων του Δήμου πρέπει να επικεντρωθεί στον σχεδιασμό υποδομών και υπηρεσιών που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής στην καθημερινότητα των πολιτών. 

Αυτό σημαίνει, επαρκείς δομές εκπαίδευσης, σημαίνει πάρκα και πλατείες λειτουργικές και αισθητικά μη αποκρουστικές, σημαίνει εναλλακτικούς χώρους αναψυχής, σημαίνει περισσότερα αθλητικά κέντρα, σημαίνει ανάδειξη των ιστορικών και αρχαιολογικών χώρων, σημαίνει πολιτιστικούς φορείς και δραστηριότητες και αξιοποίηση του τοπικού δυναμικού, σημαίνει περιβάλλον καθαρό . Ουσιαστικά η επικέντρωση στην προσπάθεια προσφοράς ποιοτικής ζωής, με όλα τα παραπάνω, μπορεί να προσδώσει και μία είδους ταυτότητα στην περιοχή.

3) Η αλλαγή μοντέλου ανάπτυξης τις τελευταίες δεκαετίες, έχει τα πλεονεκτήματά της αλλά δημιούργησε και σοβαρά προβλήματα. Η υποχώρηση των γεωργικών δραστηριοτήτων, λόγω των πολιτικών της Ε.Ε και της ανταλλαγής των καλλιεργήσιμων εκτάσεων με ΑΠΕ, δημιούργησε ερημοποίηση της υπαίθρου με μείωση πληθυσμού και μετανάστευση. Το μέγεθός της προσομοιάζει με αυτό των δεκαετιών 1950- 1960. Η Βιομηχανική και Βιοτεχνική αποκέντρωση της Θεσσαλονίκης είναι μονόδρομος προς το Κιλκίς για πολλούς λόγους, που δεν είναι της ώρας για ανάλυση. Άρα επιτακτική ανάγκη και προτεραιότητα έχει η ολοκλήρωση του δρόμου Ν Σάντας – Ασσήρου και η σιδηροδρομική σύνδεση των δύο Βιομηχανικών περιοχών, Ν. Σάντας και Σταυροχωρίου, με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Όπως επίσης πρέπει να υπάρξουν χωροταξικές ρυθμίσεις για βιοτεχνίες σε όλο το μήκος, ένθεν και ένθεν, του δρόμου από Ν. Σάντα έως Σταυροχώρι

Καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη του ορεινού όγκου Κρουσσίων είναι και η διάνοιξη του δρόμου Ποντοκερασιάς – Λιθότοπου Σερρών. Ένα τέτοιο έργο συντομεύει την απόσταση Θεσσαλονίκης – λίμνης Κερκίνη για τους επισκέπτες της περιοχής και ζωντανεύει τουριστικά και εκπαιδευτικά τον Βοτανικό Κ.Κ και την ξενοδοχειακή μονάδα στα Κρούσσια.

4) Ιστορικά η περιοχή του Κιλκίς ταυτίζεται με ένα κομμάτι του Μακεδονικού Αγώνα με τις μάχες του 1912 – 1913 και με τις τελευταίες μάχες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου 1918 στην περιοχή της Δοϊράνης. Οι δύο αυτές ιστορικές περίοδοι μπορούν να δώσουν την σύγχρονη ιστορική ταυτότητα του Δήμου και της Πόλης, εάν αναδειχθούν με τον κατάλληλο τρόπο. Μιλώντας χωροταξικά και πολεοδομικά η προσβασιμότητα και οι ανύπαρκτες υποδομές για τους επισκέπτες δεν μπορεί να είναι αυτές του σήμερα.Το ίδιο περίπου ισχύει και για τους αρχαιολογικούς χώρους, Παλατιανού, Π. Γυναικοκάστρου, Πεδινού και Άνω Αποστόλων.

5) Το πέμπτο στοιχείο του ανάγλυφου της κάθε περιοχής, θεωρώ ότι παίζει πολύ μεγάλη σημασία στην ζωτικότητα των πόλεων και των χωριών. Η αξιοποίηση των ιδιαιτεροτήτων κάθε περιοχής προσδίδει την υπεραξία των πόλεων και των οικισμών, αναπτυξιακά, λειτουργικά, πολιτισμικά, τουριστικά και ποιοτικά όσον αφορά την καθημερινότητα των κατοίκων.

Για παράδειγμα, αναφέρομαι στην ευρύτερη περιοχή της πόλης του Κιλκίς. Το ανάγλυφο αυτής της περιοχής, εκτός από τον λόφο του Αγ. Γεωργίου, έχει τα τρία ρέματα που περιβάλλουν ακτινωτά νοτιοανατολικά την πόλη, τα δασύλλια του Ηρώου και τους αναδασωτέους λόφους βόρεια της πόλης προς Μεταλλικό. Εδώ μπορούμε να συμπεριλάβουμε και τα ανενεργά πρώην στρατόπεδα γύρο ή σε μικρή απόσταση από την πόλη. Από όλα αυτά μόνον ο λόφος Αγ. Γεωργίου είναι λειτουργικός στην καθημερινότητα των πολιτών. Όλοι οι άλλοι έχουν μεγάλα περιθώρια αξιοποίησης που μπορούν να προσδώσουν φοβερά αποτελέσματα σε αυτό που λέγεται ποιότητα ζωής. Η προσβασιμότητα των ρεμάτων με ήπιες παρεμβάσεις περιπατητικών διαδρομών, η αξιοποίηση των αναδασωτέων λόφων για εκπαιδευτικούς, αθλητικούς και δημιουργίας χώρων αναψυχής, δίνουν διεξόδους ανάδειξης δραστηριοτήτων όλων των ηλικιών.

Τα δε πρώην στρατόπεδα θα πρέπει άμεσα να διεκδικηθούν και να αξιοποιηθούν ως μητροπολιτικά πάρκα για ποικίλες πολιτιστικές και περιβαλλοντικές δραστηριότητες. Αυτό σημαίνει ότι για την αξιοποίηση όλων των παραπάνω ή και περισσότερων που τυχόν έχουν προτείνει συμπολίτες μας, θα πρέπει χωροταξικά και πολεοδομικά να διευρυνθούν οι πολεοδομικοί σχεδιασμοί και να ξεφύγουν από τα ασφυκτικά όρια ακόμη και των οικιστικών ζωνών, με όραμα την αισθητή βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.

Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.

Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.