Ομιλία του Χάρη Καστανίδη στη συζήτηση του πορίσματος της Εξεταστικής Επιτροπής για την επιχείρηση χειραγώγησης της κοινής γνώμης

Σημεία από την ομιλία του Χάρη Καστανίδη στη συζήτηση του πορίσματος της Εξεταστικής Επιτροπής για την επιχείρηση χειραγώγησης της κοινής γνώμης
Από τις εργασίες της Εξεταστικής Επιτροπής και τα πορίσματα των κομμάτων που συμμετείχαν σε αυτή προκύπτουν ορισμένες αδιαμφησβήτητες αλήθειες και κοινοί τόποι.

1. Η Εξεταστική Επιτροπή δημιουργήθηκε, μεν, με πρωτοβουλία της αντιπολίτευσης, σύμφωνα με το προνόμιο που της απονέμει το νέο άρθρο 68 παρ. 2 του Συντάγματος, αλλά η απρόσκοπτη λειτουργία της και, κυρίως, η πλήρης άσκηση των ανακριτικών της καθηκόντων εμποδίστηκε από τις διαθέσεις της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Είναι χαρακτηριστικό, ότι παρά το σχετικό αίτημα της αντιπολίτευσης, δεν επετράπη η εξέταση ως μαρτύρων πολιτικών προσώπων. Κατά τον ίδιο τρόπο, δεν επετράπη ούτε η πρόσβαση σε δημόσια έγγραφα ή αλληλογραφία που αφορούσαν το εξεταζόμενο θέμα.

Το πρώτο, συνεπώς, θεσμικό θέμα που προκύπτει είναι η άμεση υποχρέωση της Βουλής να τροποποιήσει τον Κανονισμό της λειτουργίας της, ώστε να είναι συμβατός με το πνεύμα του συνταγματικού νομοθέτη και να μην φαλκιδεύεται η λειτουργία Εξεταστικής Επιτροπής που συστήνεται με πρωτοβουλία της αντιπολίτευσης. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η κυβερνητική πλειοψηφία δεν θα μπορεί να ακυρώνει τουλάχιστον τα ανακριτικά δικαιώματα της Επιτροπής, όπως π.χ. η κλήση και εξέταση μαρτύρων ή οι ειδικές ανακριτικές πράξεις.

2. Η κατανομή των ποσών της κρατικής διαφήμισης στα μέσα ενημέρωσης έγινε χωρίς κανένα κριτήριο και ιεράρχηση. Ούτε η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, με την οποία προβλέφθηκε η επικοινωνιακή εκστρατεία για την πανδημία ούτε ο κυρωτικός της νόμος ούτε η σύμβαση ανάθεσης του έργου στην ανάδοχο εταιρεία περιέλαβαν οποιαδήποτε πρόβλεψη συγκεκριμένων και αντικειμενικών κριτηρίων για την κατανομή της κρατικής διαφήμισης. Αυτό καθιστά απολύτως αδιαφανές το περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτούργησε η αναθέτουσα αρχή, δηλαδή η κυβέρνηση. Δυστυχώς, η συνθήκη αυτή παραπέμπει σε άλλες αξέχαστες «ερμηνείες» στελεχών του ίδιου κόμματος, όπως οι ενισχύσεις στην Ηλεία.

Το δεύτερο θεσμικό θέμα που αναδεικνύεται είναι η άμεση υποχρέωση της πολιτείας να νομοθετήσει μέτρα, σταθμά και κριτήρια για τον τρόπο που η εκάστοτε κυβέρνηση διαχειρίζεται την κρατική διαφήμιση.

3. Στο θέμα της αξιοπιστίας των δημοσκοπικών ερευνών, αναδείχθηκε για άλλη μια φορά η δυσλειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, Ανεξάρτητης Αρχής στην οποία το Σύνταγμα και ο κοινός νόμος έχουν αποδώσει κρίσιμες αρμοδιότητες. Από τα πρακτικά της Εξεταστικής Επιτροπής προκύπτει μια δυσκολία του ΕΣΡ να ασκήσει τις κυρωτικές του αρμοδιότητες σε πιθανές παραβιάσεις της αρχής να γνωστοποιείται η ταυτότητα μιας δημοσκοπικής έρευνας. Την ίδια δυσανεξία επιδεικνύει το ΕΣΡ και σε άλλες περιοχές των καθηκόντων του, όπως η παντελής απουσία του στην γεωμετρική αναπαραγωγή τηλεοπτικών σκουπιδιών που προσβάλλουν βάναυσα τον πολιτισμό, τη νεότητα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Το τρίτο θεσμικό θέμα που προκύπτει είναι η υποχρέωση της Διάσκεψης των Προέδρων να θυμηθεί τη σχετική διάταξη του Κανονισμού της Βουλής, με την οποία μπορεί να ανακαλεί τα μέλη μιας Ανεξάρτητης Αρχής με τον ίδιο τρόπο που τα διόρισε.