Νέο ξεκίνημα στην αμοιβαία μαθητεία (για τη νέα σχολική χρονιά)

†Ο Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως & Πολυκάστρου Δημήτριος

Ανάμεσα στους γνώριμους εκπαιδευτικούς μας και όσους νέους ανέλαβαν στην περιοχή μας αυτόν τον υπεύθυνο ρόλο, εν μέσω γονέων και εκπροσώπων της Δημοτικής Αρχής Παιονίας, τελέσαμε τον Αγιασμό της νέας σχολικής χρονιάς στο Α' και το Β' Δημοτικό, στο Γυμνάσιο και το Λύκειο της Γουμένισσας, πλαισιούμενοι από τον Πρωτοσύγκελλο αρχιμ. Αγαθάγγελο Σφονδυλιά, τον ιεροκήρυκα αρχιμ. Θεόκλητο Κόκκινο, τους εφημερίους π. Χρήστο Μαυραντώνη, π. Χρήστο Γραμματικό και τον π. Νικόλαο Σταυρόπουλο και τους ιεροδιακόνους Μιχαήλ και Παντελεήμονα. Παραβρέθηκαν ο Αντιδήμαρχος κ. Αθανάσιος Τζούρτζος, ο Πρόεδρος της Δημοτικής Ενότητας Γουμένισσας κ. Αστέριος Τάτσης, ο Διοικητής του Α.Τ. Γουμένισσας αστυνόμος Α' κ. Αντώνιος Λιακόπουλος και γονείς των μαθητών.

Κατά τους Αγιασμούς στη Γουμένισσα, επιδείξαμε στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές την εγκόλπια εικόνα με το αχειροποίητο αυτεικόνισμα της ολοζώντανης μορφής του πάσχοντος Κυρίου (θαυμαστό σημείο που επισυνέβη κατά την αγίαν Αναφορά, στη θεία λειτουργία της 29.06.2016 στον πανηγυρίζοντα Ι. Ναό Αγίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στο Στάθη Γουμένισσας). 

Μεταξύ πολλών κατά τον χαιρετισμό μας στους λυκειόπαιδες, αναφέραμε και το συμβάν με τον Αγιασμό στον ποδοσφαιριστή της Λάρισας Ιωάννη Βαλαώρα, που διασώθηκε μόνος αυτός σε θανατηφόρο αυτοκινητιστικό δυστύχημα συναδέλφων του (6.9.1979) και, όπως δημόσια εξομολογήθηκε ο ίδιος σε αθλητική εφημερίδα, είχε αλειφθεί όλος με τον αγιασμό (“με έσωσε ο Αγιασμός!”). Μνημονεύσαμε επίσης και το νεότερο συμβάν της διάσωσης της υπαξιωματικού Βασιλικής Πλεξίδα που μόνη αυτή θαυμαστώς διασώθηκε με ορατή επέμβαση της Παναγίας μας (19.4.2017) από την πτώση του στρατιωτικού ελικοπτέρου στο Σαραντάπορο Ελασσόνας. 

Δεν παραλείψαμε, αφορμώμενοι από τα θαυμαστά σημεία, όπως και από την ταλαιπωρία του σύγχρονου ανθρώπου (διανθρώπινα, οικολογικά, από τους συνεχείς πολέμους και τις καταστροφές), να αναφερθούμε στην άνωθεν σοφία και το θείο φωτισμό, σε αντιδιαστολή προς την επηρμένη και φαντασιωμένη ανθρώπινη σοφία και τελικά αυτοκαταστροφική.

Οι φετινοί Αγιασμοί ήταν άλλη μια ευκαιρία να συναντηθούμε στους εκπαιδευτικούς χώρους με μαθητές και δασκάλους και γονείς, με την αμεσότητα και την ανάλογη ασφαλώς ευθύνη που προσφέρεται αρτιότερα σε μιαν επαρχιακή Μητρόπολη.

Στις υπόλοιπες εκπαιδευτικές κοινότητες κοινοποιήσαμε μέσω των Εφημερίων εκπροσώπων μας και προς όλους το ακόλουθο Μήνυμά μας.

Χαιρετισμός για το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς
Μας έφθασε πάλι συν Θεώ η ώρα της αμοιβαίας μαθητείας. Φορτισμένη από συναισθήματα και αισθήματα των μαθητών, σκέψεις και συλλογισμούς των εκπαιδευτικών, αναμνήσεις και βιώματα για την κοινωνία όλη.

Οι πολιτικοί διαχειριστές και οι βαθμιδωτοί εντολοδόχοι των εκπαιδευτικών σχεδιασμών μεταθέτουν στη βάση τις πολιτειακές και τις κοινωνικές προσδοκίες και προπαντός τις άμεσες ευθύνες για τη νέα γενιά. Οι γονείς ανακουφίζονται, που αποθέτουν στους δασκάλους τις ελπίδες και το δικό τους πρώτιστο χρέος για μιαν πληρέστερη στην πράξη εξάρτυση των παιδιών τους με γνώση και ήθος· το πολύ-πολύ να μεριμνήσουν για τα κάθε λογής φροντιστηριακά μορφωτικά συμπληρώματα. 

Τα παιδιά με μιαν εύλογη φόρτιση επανεισέρχονται στη διαδικασία της κοινής μάθησης γνώσεων και μεθόδων, του εργαλειακού τους εξοπλισμού για το μεθαυριανό ξεπέταγμα στις κοινωνικές απαιτήσεις.

Πάντως, στο ετήσιο κάθε φορά ξεκίνημά της, η εκπαιδευτική διαδικασία συνιστά μιαν εξαιρετικά σπουδαία και όμορφη εμπειρία, άλλων για το σήμερα και το αύριο, και άλλων από το χθες.

Οι μεγαλύτεροι θυμόμαστε το δικό μας κάποτε ξεκίνημα κάθε νέας μαθητικής χρονιάς, με την αυστηρότητα των δασκάλων μας σε όλην εκείνην την εκπαιδευτική πρακτική και με την απομνημόνευση του στερεότυπου γνωσιακού υλικού. Προσλαμβάναμε την απαραίτητη υποδομή για την παραδοσιακή κοινωνικοποίηση, στην οποία συνεισέφερε τα πλείονα η μετέπειτα επιστημονική κατάρτιση, προπαντός όμως συνεισέφερε η ίδια η κοινωνία, διδασκαλείο του πνευματικού (εκκλησιαστικού) και του πολιτισμικού πλούτου. 

Εκείνα τα στερεότυπα δεκαετιών ολοένα και ανατρέπονται, για να προσαρμοστούν σε έναν κόσμο που απαρέσκει και τη φύση και την ανθρωπιά και τον ίδιο του τον εαυτό, με προσχήματα ατέλειωτων νεωτερισμών. Δεν θα ανοίξουμε αυτό το κεφάλαιο (έχουμε τοποθετηθεί ρεαλιστικά και κριτικά σε προγενέστερο κείμενό μας με αναφορά στη “διακοινωνούμενη παιδεία”, πρώτη δημοσίευση στη Romfea.gr και στη Γνώμη Κιλκίς-Παιονίας 30.01.2019).

Σήμερα μας συνεπαίρνουν τα χαμόγελα των παιδιών, των μαθητών μας, αυτή η μόνη ειλικρινής αισιοδοξία της κοινωνίας μας.

Οι μαθητές ξαναπερνούν είτε για πρώτη είτε για μια νέα χρονιά τη θύρα των σχολείων, για τον κοινό συναγωνισμό τους προς τη μάθηση και όχι μόνο. Τα μαθητικά και μαθησιακά πλαίσια προϋποθέτουν η εθίζουν τον καθένα, μέσα στους πολλούς συμμαθητές, να επιλέγει αναγκαστικά τους κανόνες της σχολικής “τάξης” και του σχολικού “χώρου”. Οι γονείς και η κοινωνία απ᾽ έξω, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές από μέσα αποκρυπτογραφούν τούτον τον απαραίτητο σχολικό αυτοπεριορισμό, που οι μαθητές θα τον διανοίξουν και θα τον διευρύνουν και θα τον χαίρονται μόνο με τη δυναμική πρόσληψη των διδασκομένων (διεύρυνση και εμβάνθυνση στη γνώση) και με το ζωντάνεμα της όλης εκπαιδευτικής διαδικασίας (διεύρυνση και εμβάθυνση της κοινωνικής και ηλικιακής συνειδητότητας).

Η παιδαγωγική ευαισθησία και η διδακτική επάρκεια των ευλογημένων εκπαιδευτικών μας επιμερίζεται το μεγαλύτερο φορτίο για τον πιο κρίσιμο κοινωνικό ρόλο, τη μόφωση, τη διαμόρφωση και την αναμόρφωση της κοινωνικής διαδοχής. Η ίδια η εκπαιδευτική διαδικασία συνιστά και γι᾽ αυτούς σχολείο μιας συνεχούς μετεκπαίδευσης. Μπορεί να φαίνονται ως κατέχοντες τη γνώση, όμως δυό φορές διδάσκονται οι ίδιοι με την καθημερινή διδακτική τους προσφορά και παιδαγωγική ανάλωση (“ο διδάσκων δις διδάσκεται”, μας θυμίζει η διαχρονική πείρα). Η μαθητική τελικά προσήνεια δημιουργεί την καλύτερη προϋπόθεση για κάθε φερέλπιδα εκπαιδευτικό. Και μια τέτοια συναίσθηση και παραδοχή προφυλάσσει το δάσκαλο κι από τη φανερή η την υπόκρυφη, τη συνειδητή η την υποσυνείδητη έπαρση μιας αυτάρκειας που υπονομεύει ο,τι καλύτερο θα μπορούσε να προσφέρει κανείς σαν γνώση, σαν παράδειγμα, σαν σοφό και μετρημένο συναγέρτη τόσων μαθητευομένων.

Γι᾽ αυτό ακριβώς, σ᾽ αυτήν την ωραία και περισπούδαστη ώρα του φετινού νέου ξεκινήματος, καλό είναι όλοι μας να εμπιστευθούμε και να πιστέψουμε την ευλογία του Θεού, που ούτως η άλλως δαψιλεύεται και συντηρεί τον κόσμο ολάκερο. Η απλωμένη παντού αγαθή πείρα της διαρκώς εμμέριμνης και πονεμένης ευεργετικής στοργής τόσων συγχρόνων Αγίων μας πείθει όλους για την αποκλειστικότητα της μακρόθυμης και σιωπηλής παρουσίας του ζώντος Θεού προνοητικά σε κάθε στιγμή και κάθε μόριο της ζωής μας.

Αυτό το νόημα και το σκοπό έχει ο Αγιασμός της νέας σχολικής χρονιάς και η πρωινή προσευχή της κάθε εκπαιδευτικής μέρας. Δεν αποτελεί μιαν τυπική θρησκευτική τελετή άψυχης κοινωνικής παραδοχής. Κάθε άλλο. Ο Θεός είναι αοράτως συνών, και μας το φανέρωσε ενανθρωπισμένος για μας. Ο Θεός όμως είναι απερινόητος, δεν Του προσδίδουμε εμείς “νόημα” η παραδοχή. Εμείς μετέχουμε σε Εκείνον, μέσα από την εκλησιαστική μας άμεση κοινωνία μαζί Του. Ξανοιγόμαστε σε Εκείνον που είναι πάντοτε ανοιχτός σε μας, που είναι ο δημιουργός και προνοητής και σωτήρας στο είναί μας και στην προσωπική του καθενός μας ύπαρξη.

Στην προκειμένη περίπτωση, ζητούμε τη δική Του ενεργό φώτιση και έμπνευση και καρποδοσία όλη η κοινωνία παραδίδοντας τα παιδιά μας στους δασκάλους και επιδοτώντας τη φιλοτιμία των εκπαιδευτικών μας για τον κοινωφελέστατο ρόλο τους.

Κηδεμόνες και δάσκαλοι και κοινωνικό σώμα, εμείς οι μεγαλύτεροι, ας γινόμαστε ένα στόμα και μια καρδιά προσευχής για τα παιδιά μας, για τους μαθητές μας, για τους νέους μας.

Με τέτοια ανοιχτοσύνη στην καρδιά και στις πολλές ελπίδες μας, σαν παλαιός εκπαιδευτικός, προμαθητεύσας κι εγώ και ευεργετημένος από τους δασκάλους μου, προσεύχομαι και εύχομαι στους εκπαιδευτικούς μας και στους μαθητές μας να καρπωθούν τις ακένωτες ευλογίες του Χριστού μας, για να ζουν και να συμμετέχουν και να καρπώνονται από την αμοιβαία μαθητεία της σχολικής μόρφωσης.



†Ο Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως & Πολυκάστρου Δημήτριος