Παρασκευή 19 Ιουλίου 2019

Τα εγκαίνια του έργου αποξήρανσης των λιμνών Αρτζάν – Αματόβου (Σήμερα περιοχή Δήμου Παιονίας νομού Κιλκίς)

Γράφει ο Χρ. Π. Ίντος
Τη Δευτέρα 25 Νοεμβρίου 1929 στον Λιμνότοπο Παιονίας πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της αποξήρανσης των Λιμνών Αρτζάν – Αματόβου. Δηλαδή του έργου αποχέτευσης των υδάτων των λιμνών αυτών μέσω διώρυγας στον ποταμό Αξιό. Το είχε αναλάβει και το εκτέλεσε η Αμερικανική εταιρεία τεχνικών έργων «Φουνταίσιον» η οποία έδρευε στην Νέα Υόρκη.

Το πρωί της ημέρας εκείνης έφθασε στη Θεσσαλονίκη ο Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος συνοδευόμενος από τον υπουργό Γεωργίας Σπυρίδη, τον υφυπουργό Παπαδάτο, τον γενικό γραμματέα του ίδιου υπουργείου Πιστολάκη, τον Αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα Σπίντερ και πολλούς υπηρεσιακούς παράγοντες. Τον υποδέχθηκαν στο ΣΣ της πόλης οι αρχές με επικεφαλής το Δήμαρχο Μάνο. 

Μετά ολιγόλεπτη στάση η αμαξοστοιχία που τον μετέφερε (της γραμμής Θεσσαλονίκης - Ειδομένης) αναχώρησε για τον Λιμνότοπο. Με μικρές στάσεις στους ενδιάμεσους σταθμούς, όπου έγινε με ενθουσιασμό δεκτός και του προσφέρθηκαν δώρα, έφθασε στον τόπο της τελετής. Ήταν η γέφυρα της γραμμής του τραίνου που περνούσε πάνω από τη διώρυγα στο ύψος του χωριού. Τον υποδέχθηκαν οι αρχές της περιοχής με πρώτο το Μητροπολίτη Πολυανής, ο εκπρόσωπος της εταιρείας Ρως και πλήθος κατοίκων από όλους τους οικισμούς της ευρύτερης περιοχής, ιδιαίτερα του Πολυκάστρου, της Αξιούπολης, του Άσπρου, του Βαφειοχωρίου κλπ. 

Μετά την τέλεση του Αγιασμού από το Μητροπολίτη, ο Πρωθυπουργός με την υπόδειξη του Ρως έστρεψε ειδική στρόφιγγα και τα νερά διοχετεύθηκαν στο κανάλι με κατεύθυνση προς τον Αξιό. Αντιπροσωπεία Πολυκαστρινών του ζήτησε να ευλογήσει τον τόπο τους. Χαριτολογώντας είπε πως δεν είναι παπάς και εν δίδοντας στις παρακλήσεις τους, πέρασε τη γέφυρα και πάτησε στην αντίπερα μεριά ικανοποιώντας το αίτημά τους. Του πρόσφεραν δώρο μία Καβακλιώτικη παραδοσιακή στολή (Καβακλί, κωμόπολη στην Ανατολή Ρωμυλία απ΄όπου η καταγωγή κατοίκων του Πολυκάστρου). 

Ο επιβλέπων τα έργα Ρως, αφού προσφώνησε τον Πρωθυπουργό, αναφέρθηκε διεξοδικά στο συγκεκριμένο έργο, όπως και σε άλλα παρόμοια που εκτελούσε η εταιρεία του στην Κεντρική Μακεδονία. Τέτοια ήταν η αποστράγγιση της λίμνης των Γιαννιτσών, οι διευθετήσεις των κοιτών των ποταμών Γαλλικού, Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα. 

Με το συγκεκριμένο έργο, το οποίο θα αποπερατώνονταν τον Φεβρουάριο του 1930, θα παραδίδονταν για καλλιέργεια 55.000 στρέμματα. Σε αυτά δεν συμπεριλαμβάνονταν όσα αποδεσμεύονταν μετά την κατασκευή αναχώματος στην αριστερή όχθη του Αξιού. Ανέφερε ακόμη πως στην εκτέλεση του έργου υπήρξαν δυσκολίες που ξεπεράστηκαν με την εφαρμογή των τελευταίων μεθόδων τεχνικής και τη χρησιμοποίηση κατάλληλων μηχανικών μέσων. Το συγκεκριμένο έργο, «η κατασκευή του ρουφράκτου», διήρκεσε δεκατέσσερις μήνες ( εφ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, «Το χθεσινόν εξαιρετικόν γεγονός δια την Β. Ελλάδαν», φ. 6252/26-11-1929, σ. 1.). 

Για τα πεπραγμένα της πορείας εκτέλεσης μίλησε ο αντιπρόσωπος του κρατικού ελέγχου της εταιρείας Παπανικολάου. Αναφέρθηκε στα εκτελούμενα στη Μακεδονία έργα, πρώτο των οποίων ήταν το εγκαινιαζόμενο χαρακτηρίζοντάς το «εξαιρετικόν δια την Β. Ελλάδαν». Περιγράφοντάς το επισήμανε, πως περιλαμβάνει δύο διώρυγες 22 χιλ. κατά μήκος των λιμνών και μια κεντρική πλάτους 12 μ., βάθους 2–9 μ., μήκους 12 χιλ. 

Στην κεντρική υπάρχουν δύο «ρουφράκτες» αναγκαίοι για τη ρύθμιση της ροής των υδάτων, ένας στον τόπο των εγκαινίων και δεύτερος στο τέρμα. Επίσης περιλάμβανε γέφυρες, όπως η σιδηροδρομική στον τόπο των εγκαινίων και δύο οδικές, εκ των οποίων η μία είχε αποπερατωθεί και η άλλη κατασκευαζόταν. Το όλο έργο, σημείωσε, δεν υπερέβη το κόστος των 1200 δρχ. κατά στρέμμα, αποδίδει στην καλλιέργεια 55.000 στρ., απαλλάσσει την περιοχή από τις πλημμύρες του Αξιού και την ελονοσία. 

Παράλληλα προς αυτό κατασκευάστηκαν αναχώματα στις όχθες του Αξιού στις περιοχές Πολυκάστρου, Καμποχωρίου, διώρυγες μήκους 33 χιλ. στους χείμαρρους Γοργόπης και Τούμπας.

Ο υφυπουργός των συγκοινωνιών Καραπαναγιώτης αναφέρθηκε στην προκήρυξη κατασκευής του έργου που έγινε το 1925 από την Κυβέρνηση Μιχαλακοπούλου και ανατέθηκε στην κατασκευάστρια εταιρεία. Η δικτατορία του Πάγκαλου είχε καταγγείλει το γεγονός, όταν ανέλαβε την εξουσία, αλλά στη συνέχεια προχώρηση στην εκτέλεση. Ο Μιχαλακόπουλος ήταν αντιπρόεδρος στην Κυβέρνηση Βενιζέλου, όταν εγκαινιάστηκε το έργο.

Μετά την τελετή οι επίσημοι πήγαν στον οικισμό του Άσπρο, όπου οι εγκαταστάσεις της Φουνταίσιον. Παρατέθηκε γεύμα στο οποίο παρακάθισαν εκτός από τον διευθυντή της εταιρείας και τον Αμερικανό πρέσβη, οι υπουργοί Κανναβός, Δίγκας, Σπυρίδης, Καραπαναγιώτης, Παπαδάτος, Παπανικολάου, ο διοικητής του Γ΄ Σώματος Στρατού Κλάδος, ο Μητροπολίτης Πολυανής, οι γερουσιαστές και οι βουλευτές της Μακεδονίας (Ό. π., σ. 6.). Ο Ελ. Βενιζέλος μετέβη στην Γέφυρα Θεσσαλονίκης (Τόψιν), όπου μίλησε σε συγκέντρωση των κατοίκων της περιοχής.

Φωτό:
1. Ο Πρωθυπουργός Ελ. Βενιζέλος εγκαινιάζει την αποξήρανση των λιμνών Αρτζάν - Αματόβου.
2. Πλωτός γερανός της εταιρείας Φουνταίσιον.
3. Κανάλι των λιμνών Αρτζάν - Αματόβου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.

Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.

Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.