Δευτέρα 29 Μαΐου 2017

Ένα σημείωμα: Η "δοξαστική" παράνοια της εξέγερσης, σαν φουκωική ανασκαφή

Του Φώτη Μισόπουλου
....κάποιοι γλάροι θα πετάξουν ξανά πάνω απ' το κεφάλι του Άμλετ. Στην αυλή του Πύργου. Στην Ελσινόρη. Ich und die Anderen. Η μοίρα του ήρωα, είναι η ελευθερία του απέναντι στους άλλους. Οι γλάροι είναι οι απεγνωσμένες χυμείες, οι πιο εφαρμοσμένες νοθείες του Χορού - ο απεγνωσμένος υπαρξισμός να συμφιλιωθεί ο ίδιος ή ο Ορέστης με τους θεούς. 


Ο Χορός, παρατηρεί τη λαγνεία του αετού να κατατρώει τον Προμηθέα. Ίσως ακόμα τον Τρέπλεβ καθώς ''συνομιλεί'' με τον Τσέχωβ, κρατώντας το ''Γλάρο'' του. Στο ''αφαιρετικό'' ανοιχτό θέατρο της Πεσκάρα [1] ή σ' ένα ελληνικό λόφο με εληές δίπλα στη θάλασσα. 

Ο έρωτας, περιφέρει μέσα του ένα απρόβλεπτο μείγμα θανάτου και εξουσίας, ίδιο σε ένταση, με το μοναδικό αίσθημα που είναι ικανά να μεταδώσουν τα ιερατεία : την περιφρόνηση [2].....ο χρόνος στη τραγωδία συμπυκνώνεται,- κατ' ανάγκη πρέπει να ''χωρέσει'' το ανθρώπινο μίσος. 

Τον φόβο ή τον τρόμο. Θα συνοψίσει την εκδίκηση, όχι μόνο των Ατρειδών ή της βασιλικής οικογένειας της Ελσινόρης- το παν αποκτά υπόσταση ερωτική και ''κρατική''. Οι Ηλέκτρες στον Αισχύλο και στον Ευριπίδη, όπως ο Ορέστης και ο Άμλετ με την Οφηλία είναι βαθιά αιμομικτικές παρουσίες. 

Επικρατεί η Παράνοια. Οι Τρελοί θα ανατρέψουν την καθεστηκυία τάξη, λέει ο Λούκατς. Στη ''Γέννηση της τραγωδίας'', ο Νίτσε υπαινίσσεται ότι μέσα από την αιμομιξία θα ''διέλθουν'' οι μεγάλες καταστροφές σαν εξαγνισμοί. Και η απρόσμενη Γνώση της ανθρώπινης αδελφοποίησης, υπονοώντας τον Οιδίποδα στη Θήβα. 

Οι ίδιοι οι βασιλείς θα ανατρέψουν τους θρόνους τους, ως αρνητές της τάξης των, a la Gramsci [3]: La Rivoluzione dei Rinnegati della loro classe. Ωστόσο δεν θα βασιλέψουν οι ίδιοι : Στις Μυκήνες ο Μενέλαος και στην Δανιμαρκία ο Φορτεμπράς. Η άρνηση της τάξης από την ίδια την κοινωνική ''χροιά'' της είναι η ''δοξαστική'' Παράνοια της Εξέγερσης. [4][5]

ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
[1] Jan Kott, Θεοφαγία
[2] Φ. Νίτσε, Ζαρατούστρα-μετ. Αρη Δικταίου
[3] Antonio Gramsci, I quaderni del carcere, Einaudi
[4] Karl Marx, Abschweifung, Das Kapital Το Εγκώμιο του Εγκλήματος, μετ. Τζένη Μαστοράκη.
[5] Mισέλ Φουκώ, Η αρχαιολογία της γνώσης, μετ.Κ. Παπαγιώργη

1 σχόλιο:

  1. Πάντως το ότι μπορώ να καταλάβω το παράδοξο του Φερμί και όχι τον συλλογισμό σας με βάζει σε σκέψεις. Παρόλα αυτά έψαξα να βρω και να κατανοήσω κάποιες λέξεις που χρησιμοποιήσατε πχ φουκωική, εληές, καθεστηκυία και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι θέλω πολύ διάβασμα ακόμη...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.

Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.

Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.