Κυριακή 8 Μαΐου 2016

Ειδομένη: "Ένα από τα παιδιά μού είπε...."

Ρεπορτάζ: Μαρούλα Πλήκα
Η Ειδομένη πρέπει να τελειώσει το συντομότερο δυνατόν... Αυτό λένε τα μέλη των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που γύρισαν μεν στον άτυπο καταυλισμό, αλλά η παρουσία τους εκεί θα εξαρτηθεί από το πώς θα διαμορφώνεται η κατάσταση μέρα με τη μέρα. Το λένε και οι σοβαροί εθελοντές, που όλο αυτό το διάστημα συνδράμουν για να εξασφαλίσουν τα ελάχιστα μέσα διαβίωσης για τους πρόσφυγες. Κάποιοι ωστόσο δουλεύουν για το αντίθετο.


Όλοι αντιλαμβάνονται ότι ο παράτυπος καταυλισμός στη λεγόμενη ουδέτερη ζώνη με την ΠΓΔΜ είναι σαν ωρολογιακή «βόμβα». Ήδη έχουν περάσει δύο εβδομάδες που η λεγόμενη βαλκανική δίοδος έκλεισε οριστικά με μονομερείς ενέργειες της Αυστρίας και των βαλκανικών χωρών, όμως ελάχιστοι από τους πρόσφυγες έφυγαν για να πάνε σε κάποια οργανωμένη δομή.

Ο αριθμός των ανθρώπων που παραμένουν στην Ειδομένη μοιάζει ίδιος. Υπολογίζεται ότι στον άτυπο καταυλισμό έχουν κατασκηνώνουν σχεδόν 12.000 ψυχές, ανάμεσά τους περίπου 5.000 παιδιά. Υπάρχει συνεχής κίνηση καθημερινά. Κάποιες οικογένειες μαζεύουν τα λιγοστά τους υπάρχοντα και φεύγουν, άλλες για κάποια δομή, άλλες για Αθήνα, όπου πιστεύουν ότι θα βρουν την "άκρη" για να φύγουν από την Ελλάδα.

Καθημερινά, όμως, έχει και νεόφερτους. Αυτοί όταν τους ρωτάς γιατί έρχονται στην Ειδομένη αφού το προσφυγικό πέρασμα έχει κλείσει, σου απαντάνε ότι θέλουν να είναι κοντά στα σύνορα και ότι θα βρουν τρόπο να φύγουν από την Ελλάδα για κάποια άλλη χώρα, συνήθως του ευρωπαϊκού Βορρά...

Αυτούς ξέρουν, αυτούς εμπιστεύονται
Στην Ειδομένη οργιάζει η παραπληροφόρηση. «Ένα από τα 'παιδιά' μού είπε ότι τα σύνορα θα ανοίξουν σε μια εβδομάδα...» έλεγε σε δημοσιογράφο μόλις προχθές νεαρός Σύρος. Τα «παιδιά» είναι οι διάφοροι ξένοι και Έλληνες «ακτιβιστές» που έχουν κατασκηνώσει και αυτοί στην Ειδομένη. Μένουν είτε σε τροχόσπιτα είτε σε ένα κοντινό ξενοδοχείο, πληρώνοντας το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 1.500 ευρώ τον μήνα.

Είναι τα «παιδιά» που καθημερινά αγκαλιάζουν τους πρόσφυγες, τους λένε πώς να αυτοδιοργανωθούν, παίζουν με τα παιδιά τους και τους βοηθάνε. Είναι τα «παιδιά» που κέρδισαν την εμπιστοσύνη τους. Έτσι ορισμένοι, και όχι όλοι, έχουν αναλάβει και ρόλο «καθοδηγητή».

Μετά τη συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας κάποιοι από αυτούς φρόντισαν να διασπείρουν μεταξύ των προσφύγων την ψευδή πληροφορία ότι αν φύγουν από την Ειδομένη, θα πάνε σε κλειστά κέντρα φιλοξενίας που είναι σαν φυλακές και στη συνέχεια θα τους στείλουν πίσω στην Τουρκία. Αν και από τα μεγάφωνα συχνά ακούγεται ότι τα σύνορα έκλεισαν και ότι θα πρέπει να ενταχθούν σε κάποιο πρόγραμμα φιλοξενίας, οι πρόσφυγες ελάχιστη σημασία δίνουν. Πιστεύουν αυτούς που εμπιστεύονται...

«Δυστυχώς δεν υπάρχει κανένας έλεγχος για το ποιοι είναι αυτοί οι 'ακτιβιστές', από πού κρατάει η σκούφια τους και τι ρόλο παίζουν. Όποιος έρχεται εδώ μπορεί να κάνει και να λέει ό,τι του κατέβει στον απελπισμένο αυτό κόσμο» δηλώνει στην «Αυγή» αλληλέγγυος που βρίσκεται στην Ειδομένη πριν ακόμη στηθεί ο καταυλισμός. «Η κατάσταση τείνει να γίνει ανεξέλεγκτη και πλέον φοβάμαι για τα χειρότερα. Πρέπει αυτός ο κόσμος να πειστεί και να φύγει από εδώ. Χρειάζεται να υπάρχει κάποια επίσημη φωνή και πρέπει άμεσα να δημιουργηθούν χώροι που να φιλοξενήσουν για όσο χρειαστεί αυτούς τους ανθρώπους» τονίζει.

Ο ίδιος, όπως και άλλοι, είναι βέβαιοι, ότι τα φυλλάδιο που κυκλοφόρησε με τον χάρτη για την παράνομη είσοδο στην ΠΓΔΜ από άλλο σημείο του φράχτη ήταν έργο κάποιων από τους «ακτιβιστές» που ανήκουν κυρίως στον αντιεξουσιαστικό χώρο. Μάλιστα σε όσους δόθηκε υπήρχε και η επισήμανση: «Μη το αναφέρετε σε αστυνομικούς και δημοσιογράφους...». Το «μυστικό» όμως διέρρευσε και η κατάσταση ξέφυγε.

Η στάση των ΜΚΟ
Η κατάσταση ξέφυγε και πριν λίγες ημέρες, με τους on camera αυτοπυρπολισμούς δύο νεαρών και την προσπάθεια μιας ομάδα περίπου 700 προσφύγων να μπλοκάρουν με τη βία το συσσίτιο. Η γενική αναταραχή οδήγησε σε προσωρινή αποχώρηση των ΜΚΟ από τον καταυλισμό, κάτι που εξόργισε τους άλλους εθελοντές. «Δεν είναι δυνατόν να τα παρατάνε μόλις βλέπουν τα δύσκολα και να μας αφήνουν μόνους να προσπαθούμε να ηρεμήσουμε τα πνεύματα» έλεγαν.

Από την άλλη, οι ΜΚΟ έχουν το δικό τους πρωτόκολλο, το οποίο λέει ότι όταν τα μέλη τους δεν δρουν σε συνθήκες ασφάλειας οφείλουν να αποσύρονται. Παράλληλα, καταγγέλλεται από τα μέλη των ΜΚΟ ότι δεν υπάρχει κανένας κρατικός συντονισμός και ότι η μόνη παρουσία του κράτους είναι οι δύο διμοιρίες των ΜΑΤ. Στον καταυλισμό της Ειδομένης συνυπάρχουν άτομα από πολλές εθνότητες και αυτό συχνά δημιουργεί εντάσεις.

Τα βράδια δεν λείπουν οι καυγάδες, που πολλές φορές είναι άγριοι, δεν λείπει η παραβατικότητα, που μέχρι στιγμής περιορίζεται μεταξύ των προσφύγων. Κάθε μέρα που περνά, η απελπισία μεγαλώνει στον καταυλισμό και η απελπισία είναι κακός σύμβουλος. Στη συντριπτική τους πλειονότητα οι πρόσφυγες δεν θέλουν φασαρίες.

Υπάρχει, όμως, και μια ομάδα περίπου 700 ατόμων που πιστεύει ότι μόνο δυναμικές αντιδράσεις θα συγκινήσουν τους Ευρωπαίους. Έτσι καταλαμβάνει τις σιδηροδρομικές γραμμές, μπλοκάρει το συσσίτιο, καταφέρεται κατά των μελών των ΜΚΟ, φροντίζει ακόμη και ακραίες διαμαρτυρίες, όπως οι αυτοπυρπολισμοί, να καταγραφούν από τις τηλεοπτικές κάμερες...

Από επίσημα χείλη
Γι' αυτό και οι εθελοντές τονίζουν την ανάγκη για εκκένωση της Ειδομένης, φυσικά όχι με βία, αλλά με πειθώ. Υποστηρίζουν ότι είναι αναγκαίο οι πρόσφυγες να λάβουν τη δέσμευση από τα πλέον επίσημα χείλη πως φεύγοντας από την Ειδομένη δεν θα επαναπροωθηθούν στην Τουρκία και θα φιλοξενηθούν σε ανοικτές δομές. «Αυτό πρέπει να γίνει από συνεργεία με άτομα που θα γνωρίζουν τις διαδικασίες και θα πάνε σκηνή - σκηνή να μιλήσουν με τους πρόσφυγες. Δεν αρκεί ένα φυλλάδιο, δεν αρκούν οι ανακοινώσεις από τα μεγάφωνα. Χρειάζεται να βρεθούν στον καταυλισμό εκπρόσωποι της πολιτείας που θα τους ενημερώσουν για το τι πρέπει να πράξουν από εδώ και εμπρός. Πρέπει να καταλάβουν αυτοί οι ταλαιπωρημένοι άνθρωποι ότι ο μόνος τρόπος για να φύγουν από την Ελλάδα είναι το πρόγραμμα μετεγκατάστασης και ότι θα χρειαστεί ένα διάστημα να παραμείνουν στη χώρα μας», επισημαίνουν.

Οι κινητοποιήσεις
Στο ξενοδοχείο απέναντι από το βενζινάδικο της «ΒΡ», στα 20 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την ΠΓΔΜ, συχνά παρατηρούνται «πηγαδάκια» και ένα περίεργο αλισβερίσι. Εδώ και πολύ καιρό θεωρείται το σημείο συνάντησης προσφύγων και διακινητών. Εξάλλου στο ξενοδοχείο μένουν πρόσφυγες και είναι αυτή η ομάδα που προχώρησε στη διαμαρτυρία στο τελωνείο των Ευζώνων, μαζί με πρόσφυγες που έχουν κατασκηνώσει στον χώρο πέριξ του βενζινάδικου.

Τις τελευταίες ημέρες πληθαίνουν οι διαμαρτυρίες προσφύγων, που δείχνουν αρκετά οργανωμένες. Το κλείσιμο της εθνικής οδού στο ύψος του Πολυκάστρου, η κατασκήνωση νεαρών προσφύγων από το κέντρο μετεγκατάστασης των Διαβατών στο άγαλμα του Βενιζέλου στην Αριστοτέλους, δείχνουν να μην είναι και τόσο αυθόρμητα ξεσπάσματα.

Οι πρώτες αυτές πιο δυναμικές αντιδράσεις των προσφύγων εκτός Ειδομένης προβληματίζουν αρκετούς, διότι είναι πιθανόν να αρχίσει να δυσανασχετεί μια μερίδα της κοινωνίας. «Εμείς σας φιλοξενούμε, σας προσφέρουμε ό,τι μπορούμε, εσείς γιατί μας ταλαιπωρείτε;» έλεγε νεαρή γυναίκα στους Σύρους που κατέλαβαν το οδόστρωμα στο Πολύκαστρο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να πάει στο σπίτι της.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.

Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.

Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.