"Εγκάρδιες ευχές για τα φετινά, κι 'ομως αθάνατα Χριστούγεννα"

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ο Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως  Πολυκάστρου ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
Προς όλους τους Κληρικούς, τους Μοναχούς και τους Λαϊκούς της Ι. Μητροπόλεώς μας
Αγαπητοί μου, Χριστός ετέχθη!
Ανασασμός μιας κάποιας ελπίδας; Έως εκεί μονάχα, και τίποτε παραπέρα;

Η μήπως δική μας κατάφαση στο μοιρασμένο δώρο της δικής Του αειπαρξίας;

Ονειρική προσδοκία κάποιων μεσσιανικών λύσεων στο ταλαίπωρο “τώρα”;

Η μήπως καρδιακή αποδοχή και ιστορική υποδοχή και αιώνια συμμετοχή στον ίδιο το Χριστό;

Με λάθος πολιτικές διαχείρισης, διεθνώς, προχωρούν οι ρυθμοί της τραπεζικής αλαζονείας και της κρατικής λαϊκής πτώχευσης. Εδώ και λίγα χρόνια εισπράττουμε την τραγικότητα αυτήν κι εμείς, με ρυθμούς γοργούς, που καταπνίγουν κάθε ανθρώπινο χαμόγελο. Τι κι αν έφτασαν οι παραδοσιακές εορτές, που τις θυμόμαστε όλοι μας παιδιόθεν για τα δώρα; Τώρα πια, δεν λαχταράμε τα δώρα των εορτών. Λαχταράμε από τα μνημόνια “δυό μπουκιές” χαράς κι ελπίδας, βασικές υποδομές ζωντάνιας και δημιουργικότητας, αναγκαίες για την ανθρώπινη πορεία μας, αναγκαίες για την κοινωνική αλληλοπροσφορά και την πολιτειακή συμμετοχή και συνοχή μας.

Σ᾽ αυτό το άπελπι σκηνικό, παρά ταύτα, σήμερα, 25 Δεκεμβρίου 2014, πρέπει να φιλοσοφήσουμε πάνω στο νόημα της μεγάλης γιορτής. Διότι αυτή ακριβώς η αθάνατη γιορτή (που ξεκίνησε για να φτάσει στο αιώνιο Πάσχα) δεν απομειώνεται με τα χρηματιστηριακά παιχνίδια, με τις εντεταλμένες διεθνείς εντάσεις, με τους πολέμους και τις σφαγές.

Παρόλο που εμείς οι άνθρωποι περιπαίζουμε το Θεό, Εκείνος δεν παίζει με μας τους ανθρώπους. Δεν γίνεται να αρνηθεί τον Εαυτό Του, όντας αγάπη. Τα Χριστούγεννα μας τα έδωσε μια για πάντα, ώστε να παραμείνουν Χριστούγεννα της Εκκλησίας, Χριστούγεννα όλου του κόσμου, ολότελα δικά μας!

«Ήταν πλούσιος κι έγινε για χάρη μας φτωχός, για να μπορέσουμε εμείς να πλουτίσουμε με τη φτώχεια Του» (πρβλ. Β Κορ. 8, 9)!

«Ο Θεός ο ίδιος κατέβηκε στο ρόλο “του ανθρώπινου δώρου του Θεού” προς τα πλάσματά Του. Έγινε άνθρωπος που δωρίζεται με τρόπο τέλειο στους ομοίους Του ανθρώπους. Ο Θεός ο ίδιος πήρε μορφή δώρου, αφού έγινε άνθρωπος και δωρίστηκε στους ανθρώπους με την άπειρη αγάπη Του, πλησιάζοντάς μας έτσι στον ύψιστο βαθμό» [π. Δημήτριος Στανιλοάε, Η Δημιουργία ως δώρο και τα Μυστήρια της Εκκλησίας, δημοσιεύθηκε στο περ. Ortodoxia, έτος XXVIII, αρ. 1, 1976, σελ. 10–29, με τον τίτλο Creatia ca dar si tainele Bisericili. Εδώ παρατίθεται σε μτφρ. από την έκδοση Η πορεία με το Σωτήρα Χριστό (τρία θεολογικά δοκίμια), σ. 55. Μετάφραση από τα Ρουμανικά π. Κων/νος Καραϊσαρίδης, Προλ. Αρχιμ. Βασίλειος Σταυρονικητιανός. Εκδόσεις “Το Περιβόλι της Παναγίας”, 19841].

Και με την Ενανθρώπηση του Λόγου του Θεού αποκαλύφτηκαν στον άνθρωπο όχι μόνο τα μυστήρια του Θεού, αλλά και τα βαθύτερα μυστήρια του ανθρώπου, που υπήρχαν κρυμμένα εξαρχής στο Λόγο του Θεού! «Τότε μας απεκαλύφθη το μυστήριον της ψυχής: ο Λόγος. Από Αυτόν προέρχεται η γένεσίς της, το είναί της, το πρωτότυπόν της, και εις Αυτόν ευρίσκεται ο λόγος της, το νόημά της, η μακαριότης και η αιωνιότης της, ο παράδεισός της. Δια τούτο η ψυχή εις τα εσώτατα άδυτά της είναι χριστο-νοσταλγική, θεο-νοσταλγική» [άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς, Άνθρωπος και Θεάνθρωπος, σσ. 32, 35–36: « Εις τον εναθρωπήσαντα Θεόν Λόγον η ψυχή εύρε τον εαυτόν της και τον Δημουργόν της, δια τούτο και ανήγγειλεν ο θαυμαστός Θεάνθρωπος το χαρμόσυνον μήνυμα: “ος δ᾽ αν απολέση την ψυχήν αυτού ένεκεν εμού ευρήσει αυτήν” (Ματθ. 16, 25). Δηλαδή θα εύρη την ουσίαν της, τον λόγον και το νόημά της, την αξίαν της, τον παράδεισόν της, την αιωνιότητα και την μακαριότητά της»].

Και εδώ πρέπει επιτέλους να ξυπνήσουμε από τον αισθησιακό λήθαργο και τις εκσυγχρονιστικές ψευδαισθήσεις, με τις οποίες μας φαντασιώνει ο τωρινός τόσο τέλειος πολιτισμός, των οριακών πάντως τραγωδιών. Διότι όλα τα προϊόντα του πολιτισμού μας, αντί να μας οδηγούν στη δοξολογία του αληθινού Θεού, μας υποκλέπτουν τη θεολατρεία προς Εκείνον και την δική μας θεοσωτηρία από Εκείνον. Παντού διαφημίζονται λογής-λογής ειδωλικές λύσεις, και πουθενά δεν ακούς δοξολογία του όντως Θεού! Καμιά τωρινή επικαιρότητα δεν λαχταράει το Χριστό! Σπανιότατα γίνεται λόγος ευχαριστίας προς τον Θεό, σε μερικούς ιστότοπους. Τα μωρά και τα παιδιά και οι ώριμοι και οι γέροντες, οι μορφωμένοι και οι αγράμματοι, εθίζονται στην πολιτιστική ειδωλολατρεία.

Κι ας κατέβηκε ο Θεός στα δικά μας μέτρα ο Θεός (ο συναΐδιος στην Τριάδα υπάρχων), για να Τον δούμε από τόσο κοντά μας, τόσο δικό μας, δικό μας δώρο ύπαρξης ολωνών. Ο ΧΡΙΣΤΟΣ είναι ο ενανθρωπισμένος Υιός του Θεού, ο Θεάνθρωπος: το θεμελιώδες δικαίωμά μας, η ατέλειωτη χαρά μας, η αθάνατη “υπαρξοποίησή” μας. Ήμαστε φτιαγμένοι, για να γίνει όμοιος με μας σε όλα (εξόν τις αποτυχίες μας), κι έτσι να μπορούμε να Τον έχουμε δρόμο και γνησιότητα και ζωντάνια μας. Δίχως τον Χριστό, ξεπέφτει, ανυποστατοποιείται και καταργείται η αληθινή ανθρωπινότητά μας: η δυνατότητά μας να είμαστε αντίκρισμά Του, όπως Εκείνος έγινε τελικά δικό μας αντίκρισμα και μας το έσωσε και μας το έδωσε λυτρωμένο! Φοβερό και να το σκεφτεί κανείς: ο δημιουργός μας Θεός στα μέτρα μας άνθρωπος, δρόμος του μοναδικού αθάνατου ανθρωπισμού.

Όλες οι θρησκείες και οι μη θρησκείες, οι φιλοσοφίες, οι πολιτικές ιδεοληψίες και κυρίως σήμερα οι οικονομικές θεωρίες, όλα τα ανθρώπινα αυτά “εργαλεία”, ψάχνοντας, κάποιον η κάτι θεοποιούν. Όλες οι ιδεοληψίες με τη θρησκειακή μεθοδική τους προσπαθούν κάπου και κάπως και κάποτε να ανακαλύψουν Αυτόν που έδωσε τη λογικότητα δομής στο Σύμπαν και κυρίως στον άνθρωπο που επιστημονικά διαπιστώνει τη λογικότητα του κόσμου και εκμεταλλεύεται τη χρηστικότητα του κόσμου.

Λησμονούν όμως ότι κάποια ιστορική στιγμή φανερώθηκε ο Θεός στη γη, φορώντας την απλότητα της κοινής ανθρώπινης φύσης (ψυχή και σώμα, με βιολογικές ανάγκες, με φυσική κι αναδεκτή τη θνητότητα). Για να μας δείξει αμεσότερα το μοναδικό τέλειο πρότυπο διαλόγου με τον Ίδιο και με τον κόσμο, με τη φύση και τον άνθρωπο. Δεν ζήτησε να Του προσδώσουμε μεγαλεία εγκόσμια. Ο,τι είναι και ο,τι έχει το μοιράζεται με μας, όσο μπορούμε να το δεχθούμε και να το προσλάβουμε. “Θεός εν ανθρώποις”. Θεός και άνθρωπος μαζί σε ένα πρόσωπο. Ο Υιός του Θεού ως Υιός του ανθρώπου, ο Ιησούς Χριστός. Ο αιώνιος, μαζί και προσωρινός. Ο αδημιούργητος, και δημιουργημένος. Ο αθάνατος, μαζί και θνητός. Ο παντοδύναμος, μαζί και αδύνατος. Ο απεριόριστος, μαζί και περιορισμένος. Ο πλούσιος, μαζί και φτωχός. Ο παντοκράτορας, μαζί και καταφρονημένος. Για χάρη μας.

Έτσι δίνει με τον ίδιο Του τον Εαυτό την προνοιακή θεία απόκριση στη σημερινή κατηγορία της ολιγοπιστίας και απιστίας μας. Καθώς περνούμε αδυσώπητα οριακά βάσανα στη διεθνή και την τοπική ιστορία, μιλάμε με ανόητη αγωνία για Θεό αδιάφορο και Θεό αδύναμο, έως και για Θεό ανύπαρκτο στις ταλαιπωρίες μας. Κατά βάθος συμβαίνει αυτό που θα μας εξηγούσε η ψυχολογία: “προβολή” στην απένταντι πλευρά των δικών μας ψυχώσεων!!! “προβολή” των δικών μας κακιών στον ενανθρωπισμένο Θεό που εμείς Τον θέλουμε σε απόσταση μακριά μας!!! Όλες αυτές οι αγωνίες και ανοηταίνουσες κατηγόριες είναι η δική μας κατάσταση, της ιδιοτέλειας και αυτοτέλειας, της αδιαφορίας και αδυναμίας, της θελητής ανυπαρξίας από ένα θεοδόμητο σκηνικό ιστορίας. Ακόμη κι εμείς, αν μετείχαμε στους οικονομικούς είτε πολιτικούς είτε στρατιωτικούς σχεδιασμούς, κι εμείς παρόμοιες η ανάλογες επιλογές θα διαλέγαμε. Επιλογές που στερούνται ανθρωπιά, γιατί δεν είναι βαπτισμένες στη θεανθρωπότητα της αποκαλύψεως του Χριστού!

Με τέτοιες διαπιστώσεις ευθύτητας και ειλικρίνειας, μετανοημένοι κατενώπιον του Χριστού, καταλήγουμε στην προσωπική μας ευθύνη και στην κοινωνική μας αποστολή. Αυτά τα δύο μεταφρασμένα σωστικά λέγονται “ιστορικό συμπλήρωμα του Χριστού”, λέγονται “μερίδιο συμμετοχής στο πλήρωμα του Χριστού”, λέγονται και είναι εκκλησιαστική θέση και αποστολή του καθενός και όλων μας στο γεγονός και μυστήριο της Εκκλησίας του Χριστού.

Τα φετινά Χριστούγεννα δεν είναι μια απλή γιορταστική ανάσα. Πρέπει να γίνουν συνεχής αναπνοή ξαναζωντανέματος από όλους, για όλους. Με αναπνοή μας βαθειά το Χριστό.

Το προσφέρει και το περιμένει από τον καθένα μας ο Υιός του Θεού που έγινε Υιός ανθρώπου, όχι για τον Εαυτό Του, αλλά για τον καθένα μας.

Το εύχομαι και το προσδοκώ αμοιβαία από τον καθένα σας.