Η Coca Cola και οι «ιθαγενείς» της Θεσσαλονίκης

Κείμενο: Όμηρος Ταχμαζίδης

Προπαγάνδα: Η πολυεθνική Coca Cola προσπαθεί, εδώ και ένα χρόνο, να επιβάλλει σιγή στο σύστημα πληροφόρησης για να μην ενημερώνονται οι καταναλωτές γύρω από την πολύμηνη απεργία στο εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης και για το μποϊκοτάζ εις βάρος των προϊόντων της.
Ταυτοχρόνως προσπαθεί να αποπροσανατολίσει την τοπική κοινωνία, είτε με πανάκριβες παραπλανητικές διαφημίσεις, είτε με διάφορα προγράμματα «εταιρικής ευθύνης»: έτσι προσπαθεί να συγκαλύψει την αδιάλλακτη πολιτική της απέναντι στους εργαζόμενους και την περιφρονητική της, κατά βάθος, αντιμετώπιση των καταναλωτών της βόρειας Ελλάδας.

Οι χάνδρες: Ο κυνικός σχεδιασμός για την παραπλάνηση του καταναλωτικού κοινού της Θεσσαλονίκης φανερώνεται με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο στην υποκριτική πρακτική του εξωραϊσμού διαφόρων σχολείων: είναι οι χάνδρες προς τους ιθαγενείς της Θεσσαλονίκης – αρκεί αυτοί να ακολουθήσουν πιστά τις εντολές της Coca Cola.

Όντως υπήρξαν καιροσκόποι πολιτικοί, αλλά και αφελείς που πείσθηκαν ή κουτοπόνηροι που επέλεξαν το προσωρινό όφελος έναντι του γενικότερου κοινωνικού συμφέροντος: αναφέρομαι στους υπεύθυνους δύο δημοτικών σχολείων – του 3ου δημοτικού σχολείου της δημοτικής κοινότητας Τριανδρίας και του 69ου δημοτικού σχολείου στην περιοχή Χαριλάου του δήμου Θεσσαλονίκης.

Ο αγιασμός: Την Πέμπτη 11 Σεπτεμβρίου παρακολούθησα την τελετή του «αγιασμού» των δύο σχολείων που «ευνοήθηκαν» από τη «γενναιοδωρία» της Coca Cola: στην παρουσία των εγκαινίων παρευρέθηκε και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης.

Πρώτα έγινε ο «αγιασμός» στην Τριανδρία και μετά στην περιοχή Χαριλάου – η Coca Cola όρισε, κατά κάποιο τρόπο, και το χρόνο που θα χτυπούσε το «κουδούνι» των σχολείων για τη νέα σχολική χρονιά (στην Τριανδρία η τελετή άρχισε γύρω στις 10.30).

Η τελετή: Και στα δύο σχολεία ακολουθήθηκε το γνωστό τελετουργικό του αγιασμού για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Με μια μόνο διαφορά: σε κανένα άλλο σχολείο της χώρας, ο διευθυντής και οι εκπρόσωποι του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων δεν αναφέρθηκαν σε μια εταιρία, τα προϊόντα της οποίας απαγορεύονται στους σχολικούς χώρους.

Το όνειδος είχε και μια πιο εξευτελιστική πτυχή: τα κείμενα που αναγνώσθηκαν ήταν γραμμένα στην «ξύλινη γλώσσα» της πολυεθνικής εταιρίας, που σημαίνει ότι επιβλήθηκαν από τους υπεύθυνους της Coca Cola στους διευθυντές των σχολείων και στο σύλλογο γονέων και κηδεμόνων. Ο διευθυντής του 69ου δημοτικού σχολείου δυσκολευόταν ακόμη και να διαβάσει το κείμενο, ενώ μια κυρία (μάλλον από τον σύλλογο γονέων και κηδεμόνων) απήγγειλε σαν ποίημα ένα κείμενο, γραμμένο στο ύφος κειμένων της γραφειοκρατίας και του διαφημιστικού επιτελείου της πολυεθνικής εταιρίας (η ίδια αυτή κυρία χάθηκε μετά πίσω στο διάδρομο και αγκάλιασε «συγκινημένη» την υπεύθυνη της Coca Cola Ελπίδα Συμεωνίδου, χαρούμενη γιατί έφερε εις πέρας το «δύσκολο» έργο της. Η ευτέλεια, πολλές φορές, δεν έχει σταματημό!)

Στην περιοχή Χαριλάου, το όλο σκηνικό έμοιαζε με θέατρο του παραλόγου: συνεργείο από εργάτες έβαφε ακόμη έξω στον περίβολο, όταν άρχισαν να συρρέουν γονείς και μαθητές, έξω στο δρόμο οι απεργοί με τα πανό τους ήσυχοι χωρίς να φωνάζουν συνθήματα, μοίραζαν κόκκινα μπαλόνια με το σύνθημα «Ούτε γουλιά Coca Cola», παρακάτω μια κλούβα των ΜΑΤ, “προσκεκλημένη” προφανώς και αυτή από την Coca Cola, στην αυλή οι μαθητές του 15ου και του 69ου σχολείου κρατώντας μπαλόνια των απεργών και στο μικρόφωνο να διαβάζει ο διευθυντής και η άλλη κυρία για τα καλά και ωραία που πέτυχαν με τον «αγώνα» τους να συμμετέχουν στο διαγωνισμό παρωδία της Coca Cola – στην ίδια αυλή, την ίδια στιγμή ήταν συγκεντρωμένοι οι μαθητές, οι γονείς και οι δάσκαλοι του 15ου σχολείου που πέρυσι αρνήθηκαν να συμμετέχουν στην εξευτελιστική διαδικασία του διαγωνισμού, που μόνο σκοπό έχει να ενισχύσει το συμβολικό κεφάλαιο μιας εταιρίας σύμβολο της ωμής και κυνικής λογικής του κέρδους.

Ο κεφαλικός φόρος: Μια σχολική αυλή, δύο διαφορετικοί κόσμοι. Η μια πλευρά των γονιών προστάτεψε τα παιδιά της από τον κίνδυνο να μετατραπούν σε γενίτσαρους του καταναλωτισμού και αρνήθηκε την ύπουλη εισβολή της Coca Cola στο χώρο του σχολείου με το πρόσχημα της ευεργεσίας, η άλλη τα παρέδωσε ως «χαράτσι» στους σχεδιασμούς της Coca Cola για μεγαλύτερη κερδοφορία και μετέτρεψε τη δική της αξιοπρέπεια σε συμβολικό κεφάλαιο της πολυεθνικής (η απαγόρευση των αναψυκτικών στα σχολεία δεν έγινε από απερισκεψία της ελληνικής πολιτείας, αλλά έχει τους βάσιμους λόγους της, οι οποίοι δε βολεύουν καθόλου την Coca Cola, που θα ήθελε ακόμη και τα νήπια να βυζαίνουν το… υγρό της).

Η απο-ενοχοποίηση: Η Coca Cola φρόντισε και σε αυτό το σημείο να καλύψει τα νώτα της: τα θύματα της προπαγανδιστικής τακτικής της αποδέχτηκαν το «επιχείρημά» της για να καθησυχάσουν τη συνείδησή τους – «καλό θα ήταν να μη χρειαζόταν η ιδιωτική πρωτοβουλία, θα χαιρόμασταν αν γινόταν από την κεντρική διοίκηση…»

Αλλά η πολυεθνική εταιρία δεν επέλεξε τυχαίως δύο σχετικά καινούργια και σε καλή κατάσταση σχολεία του δήμου Θεσσαλονίκης: δεν είχε πρόθεση να βοηθήσει την κοινωνία και τα μικρά παιδιά, αλλά να κάνει την μεγαλύτερη δυνατή διαφήμιση – και χρησιμοποίησε ως «αχθοφόρους» των σχεδιασμών της τους καλοπροαίρετους γονείς και τους πολιτικά αφελείς και παιδαγωγικά ανεπαρκείς διευθυντές των δύο σχολείων.

Η Coca Cola έκανε μια χαμηλού κόστους διαφημιστική εκστρατεία (αν θεωρήσουμε ότι το σύνολο των δαπανών δεν εκπίπτουν φορολογικά) για να βελτιώσει το κοινωνικό της προφίλ που έχει καταρρακωθεί από το μποϊκοτάζ και το αίτημα των απεργών να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης: και φυσικά να ανακόψει την ασταμάτητη κατρακύλα των πωλήσεών της και να εμποδίσει τη δυναμική που αναπτύσσουν στην αγορά των αναψυκτικών οι ελληνικές εταιρίες.

Κατά κάποιο τρόπο ο «εξωραϊσμός» των δύο σχολείων οφείλεται στον αγώνα των απεργών: είναι μια ακόμη παρασυνέπειά του.

Υ.Γ.: Σήμερα το πρωί (Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2014, Παγκόσμια Ημέρα Δημοκρατίας) έφθασαν νέα εξώδικα στους απεργούς με τα οποία η Coca Cola απαιτεί 1.000.000 (ένα εκατομμύριο) ευρώ ως αποζημίωση!!! [Θα επανέλθουμε στο θέμα τις επόμενες μέρες).