Μαρίνες: Επιλογές υψηλού ρίσκου;

Του Δημήτρη Μάρδα
Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ
Η μια μαρίνα μετά την άλλη πωλείται σε ξένους επενδυτές ή σε κονσόρτια επενδυτών. Ο νέος ιδιοκτήτης, στο πλαίσιο επιδίωξης υψηλού κέρδους εκτιμάται ότι θα αναπτύξει ένα σύνολο πρωτοβουλιών ικανών να αυξήσει τα κέρδη των μαρινών, περιορίζοντας κατ’ επέκταση τα περιττά κόστη.
Το ερώτημα που απομένει να απαντηθεί εδώ είναι το εξής: Κατά πόσο η εν λόγω στρατηγική είναι εφικτή ή κατά πόσο θα φθάσουμε σε ένα άλλο αποτέλεσμα. Όλα τα ανωτέρω εύλογα εξαρτώνται από τους αγοραστές και τη δικές τους πλέον επιλογές.

Αναλυτικότερα, δεν απουσιάζουν διεθνώς στρατηγικές σύμφωνα με τις οποίες η αγορά μιας επιχείρησης με το ίδιο αντικείμενο της εταιρίας του ενδιαφερόμενου επενδυτή, οδηγεί στη συρρίκνωση ή το κλείσιμο της εξαγορασθείσας, αντί στην επέκτασή της. Ο λόγος μιας τέτοιας επιλογής είναι απλός.

Αν επεκταθεί η προς αγορά επιχείρηση, τότε αυτό μπορεί να οδηγήσει στη μείωση του τζίρου-κερδών της κύριας επιχείρησης του αγοραστή. Έτσι με το προσχεδιασμένο κλείσιμο ή «μάζεμμα» της εξαγορασθείσας επιχείρησης ο νέος ιδιοκτήτης περιορίζει τον ανταγωνισμό, βελτιώνοντας λοιπόν τη θέση της υφιστάμενης δικής του επιχείρησης.

Η άποψη αυτή παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όταν η επιχείρηση που εξαγοράζεται είναι γεωγραφικά πολύ κοντά στην κύρια επιχείρηση του επενδυτή ή όταν και οι δύο δραστηριοποιούνται στην ίδια γεωγραφική περιοχή «κυνηγώντας» με ό,τι μέσο διαθέτουν, την εκεί δεδομένη πελατεία.

Μήπως υπάρχει ο κίνδυνος να συμβεί το ίδιο και με τις μαρίνες μας; Αναλυτικότερα, τουρκικός επιχειρηματικός όμιλος, ο Dogus που δραστηριοποιούνται από τις ακτές της Μικράς Ασίας έως εκείνες της Αδριατικής, έρχεται να αγοράσει διάφορες μαρίνες στο Αιγαίο, που εύλογα ανταγωνίζονται τις σε λειτουργία δικές του στην Τουρκία. Έχοντας υπόψη ότι ο αριθμός των σκαφών αναψυχής στο Αιγαίο είναι σχεδόν δεδομένος, η επέκταση της δραστηριότητας των μαρινών του εκεί, εύλογα θα θίξει τα συμφέροντα των μαρινών των ακτών της Μικράς Ασίας.

Οπότε, γιατί εμμένουν οι Τούρκοι σε τέτοιας μορφής αγορές; Μήπως επιζητούν τη διατήρηση της δυναμικής των ελληνικών μαρινών σε χαμηλά επίπεδα, έτσι ώστε να μη διακινδυνέψουν οι υφιστάμενες δικές τους μαρίνες;

Ένας όμιλος που ελέγχει σημαντικό μέρος των μαρινών της ανατολικής Μεσογείου, επιδιώκει τη μεγιστοποίηση των κερδών του στο σύνολο τους, και όχι σε κάθε μια χωριστά. Η προσέγγιση όμως αυτή μπορεί να οδηγήσει σε μια ιδιότυπη κατανομή της πελατείας των σκαφών του Αιγαίου, με την αποδυνάμωση των μαρινών των ελληνικών νησιών και στην ενδυνάμωση των αντίστοιχων των τουρκικών παραλίων.

Αν όμως ιδιοκτήτης των προς πώληση ελληνικών μαρινών γινόταν ένας ανταγωνιστής του Dogus, τότε το φαινόμενο που περιγράφηκε θα αποτελούσε μια εκτός πραγματικότητας υπόθεση εργασίας. Πράγματι, ο ανταγωνισμός ανάμεσα στους δυο παίχτες της περιοχής, σε συνδυασμό με τα πλεονεκτήματα που προφέρει η νησιωτική Ελλάδα, θα οδηγούσε σε άλλες εξελίξεις θετικότερες για την ελληνική θαλάσσια επικράτεια.