Μαρτυρίες Μεταλλείων Χρυσού (2)

Σε μία προσπάθεια να ευαισθητοποιήσουμε τους κατοίκους του νομού για τις καταστροφικές συνέπειες της εγκατάστασης μεταλλείων χαλκού - χρυσού στον νομό μας, έχουμε αρχίσει να συγκεντρώνουμε και να μεταφράζουμε μία σειρά σχετικών με το αντικείμενο άρθρων από διάφορες περιοχές του κόσμου. Στα κείμενα αυτά καταγράφονται από δημοσιογράφους και κατοίκους μεταλλευτικών περιοχών οι εμπειρίες που έχουν τόσο από αυτή καθ' αυτή τη λειτουργία των μεταλλείων όσο και από τη συμπεριφορά των μεταλλευτικών εταιρειών.
Μέτωπο Αγώνα Ενάντια στα Μεταλλεία σε Κρούσια - Πάικο

Χωριό Ovacik, κοιλάδα Bergama,
βόρεια ακτή του Αιγαίου Πελάγους, Τουρκία
Ολόκληρος ο πληθυσμός της περιοχής ήταν εναντίον αυτού του σχεδίου και οι διαμαρτυρίες συνεχίζονται ήδη για 17 χρόνια, παρά τις προσπάθειες της εταιρείας να εξαγοράσει τη σιωπή των κατοίκων. Το 1992 τα 100 τετρ. μέτρα γης κόστιζαν περίπου 556€, η εταιρεία πλήρωνε 2782€, ενώ τώρα η τιμή είναι περίπου 6676-7233€. Η διαφορά μισθών είναι σημαντική – ο μέσος όρος μισθού στην περιοχή είναι περίπου 222€ - οι εργάτες του μεταλλείου παίρνουν 556€. Προς το παρόν δουλεύουν περίπου 600 άτομα στο μεταλλείο, αλλά στην πραγματικότητα είναι περισσότεροι από ότι χρειάζονται. Μεγαλύτερος αριθμός εργαζομένων διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις της εταιρείας με τις αρχές και αυτό είναι κάτι που το ξέρουν καλά στην εταιρεία.
Εδώ και 17 χρόνια έχουν υπάρξει 72 δικαστικές αποφάσεις από τα περιφερειακά δικαστήρια στην Τουρκία, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο για να κλείσει το μεταλλείο. Η τελευταία απόφαση ήταν στις 5 Ιουνίου του 2007 στην υπόθεση του πολιτικού Birsel Lemke κατά της Τουρκίας και με αφορμή το μεταλλείο στο Ovacik. Το 1992 ο Βirsel Lemke δημιούργησε την οργάνωση HAYIR! (στα τουρκικά ΟΧΙ!), ενώνοντας τον πληθυσμό από το Edremit μέχρι το Bergama, που περιλαμβάνουν 13 κοινότητες και με σκοπό να σταματήσει 2 άλλα πιλοτικά προγράμματα εξόρυξης χρυσού – το πρώτο, ένα σχέδιο της Eurogold, το δεύτερο, ένα πρόγραμμα της Tuprag, μιας εταιρείας που ανήκει στην καναδική Eldorado Gold Corporation. Παρά τη δημόσια απόρριψη, κάθε σχέδιο της Eurogold πήρε το πράσινο φως, με την προστασία της κυβέρνησης, χωρίς να έχει καμιά σημασία το ποια κυβέρνηση ήταν στην εξουσία. 72 επιπλέον σχέδια ακολούθησαν στις ακτές του Αιγαίου. Σε όλα αυτά γίνονται εκπλύσεις με κυανιούχο άλας, λόγω της ιδιαιτερότητας του μεταλλεύματος που είναι πλούσιο σε χρυσό και ασήμι.
Ο Γερμανός καθηγητής Friedhelm Korte, πρώην διευθυντής του Ινστιτούτου Οικολογικής Χημείας και μέλος του επιστημονικού Ινστιτούτου GSF του Μονάχου, ήταν ένας από τους ειδικούς του HAYIR! Σύμφωνα με αυτόν, το μάζεμα του χρυσού με κυανιούχο άλας είναι μια «απαράδεκτη καταστροφή». Δεν έχουν γίνει Περιβαλλοντολογικές μελέτες από την διοίκηση αλλά οι υπολογισμοί του καθηγητή Korte είναι ικανοποιητικές αποδείξεις: Για την εξόρυξη 3 γραμμαρίων χρυσού ανά τόνο, συσσωρεύονται 250.000 τόνοι άχρηστης πέτρας το χρόνο, τα νερά μολύνονται με 249-250 τόνους ενώσεων κυανιούχου άλατος και 365.000 κυβικά μέτρα βουνού μολύνονται με κυανιούχες ενώσεις. Μέχρι 60 κιλά τοξικές ενώσεις, με κυάνιο και άλλα 20 βαρέα μέταλλα, συμπεριλαμβανομένων υδραργύρου, χαλκού, αντιμόνιου, αρσενικού εξατμίζονται κάθε μέρα στον αέρα… Παρόλο που το Ανώτατο Δικαστήριο στην Τουρκία απαγόρευσε τη χρήση κυανίου το 1994, το τέλος του Μαρτίου 1996 η κυβέρνηση ενέκρινε το σχέδιο επένδυσης της Eurogold για 45 εκατ. δολλ. Αμερικής.