Τρίτη 29 Μαΐου 2012

559 χρόνια από την άλωση της Πόλης Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής: «Τι πόλη παραδώσαμε στη λεηλασία και την καταστροφή!»

Γράφει ο Μανόλης Γκαράνης
Για άλλη μια χρονιά έρχεται στη μνήμη μας η άλωση της Πόλης, με την ελπίδα η ανάμνηση της μαύρης επετείου να φρονιματίσει τη σημερινή γενιά και να ενστερνιστεί το μόνιμο αίτημα από τότε: «όχι πια άλλες πληγές στον κορμό του γένους, όχι άλλες χαμένες πατρίδες». Η βαρβαρότητα του εχθρού από τη μια, η εγκληματική ολιγωρία των βυζαντινών και η εγκατάλειψή τους από τους Βενετούς από την άλλη, που μεγαλόστομα υπόσχονταν ότι δεν θα τους άφηναν στην τύχη τους, οδήγησε την Κωνσταντινούπολη στην απομόνωση και τη χιλιόχρονη αυτοκρατορία στην πτώση της στα χέρια των Οθωμανών. Εξάλλου, οι οκτώ χιλιάδες υπερασπιστές της απέναντι σε εκατό χιλιάδες Τούρκων δεν άφηναν περιθώριο για κανένα θετικό συσχετισμό δυνάμεων, χωρίς αυτό να αποτελεί για τους βυζαντινούς έστω κάποιο ελαφρυντικό.

Η πολιορκία της Πόλης άρχισε στις 5 Απριλίου του 1453 και πενήντα τέσσερεις μέρες μετά ή εφτά εβδομάδες, όλα είχαν τελειώσει για την πρώην κραταιά αυτοκρατορία υπέρ των πολιορκητών. Η εξέλιξη των γεγονότων, στρατιωτικών κυρίως, ήταν ραγδαία. Πιο τραγική, όμως, ήταν η κατάσταση σε βάρος του Βυζαντίου μετά τις 7 Μαΐου.
Ο Μωάμεθ πρότεινε ταπεινωτική για τον Αυτοκράτορα συνθηκολόγηση απειλώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση:
«Συ και οι μετά σου θέλετε απολέσει, συν τα υπάρχοντα, την ζωήν, οι δε άλλοι κάτοικοι αιχμαλωτισθέντες θέλουσι διασπαρεί εν πάση γη».
Ενώ, όμως, ο Σουλτάνος ετοιμαζόταν για την αποφασιστική του επίθεση, ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος συμμετείχε σε πάνδημη λιτανεία με την περιφορά της εικόνας της Παναγίας της Οδηγήτριας, για να ενισχύσει το φρόνημα του λαού και των πολεμιστών.
Η κίνηση του Αυτοκράτορα απέδωσε καρπούς και πήρε την ηρωική διαβεβαίωση στρατού και λαού:
«Αποθανούμεν υπέρ της Χριστού πίστεως και της πατρίδος ημών».

Η τελική επίθεση των ΟθωμανώνΠριν το ξημέρωμα της Τρίτης, 29η Μαΐου του 1453 ο Μωάμεθ άρχισε γενικευμένη επίθεση με εμπροσθοφυλακή του τους βασιβουζούκους (ατάκτους), τυχοδιώκτες και πλιατσικολόγους, που το μόνο που τους ενδιέφερε ήταν να κερδίσουν από τη λαφυραγώγηση.
Δύο ώρες μετά ακολούθησε η επίθεση του τακτικού στρατού του Μωάμεθ, κυρίως από το λόφο της Πύλης του Αγίου Ρωμανού. Όσα, όμως, δεν κατάφεραν οι στρατιώτες από την Πύλη αυτή, το πέτυχαν με μεγάλη ευκολία από μία άλλη Πύλη του τείχους, αυτή της Αδριανούπολης. Μια μικρή πύλη του τείχους είχε μείνει αφύλακτη. Ήταν η Κερκόπορτα, που έμελλε από τότε να γίνει σύμβολο της αδράνειας και της ολιγωρίας.
Οκτώ το πρωί της 29ης Μαΐου: Ο Αυτοκράτορας στην Πύλη του Αγίου Ρωμανού δέχεται επίθεση από τα νώτα. Όταν αντιλήφθηκε πως ήταν περικυκλωμένος από τους Οθωμανούς, ακούστηκε να λέει:
«Ουκ έστιν τις των χριστιανών του λαβείν την κεφαλήν εμού;»
Λίγο μετά έπεσε νεκρός, άγνωστος ανάμεσα στους εκατοντάδες πεσόντες, ο Κωνσταντίνος Δραγάτσης, ο έσχατος των Ελλήνων Αυτοκρατόρων, ο έβδομος των Παλαιολόγων, ο υπερασπιστής της πόλης του Μεγάλου Κωνσταντίνου.
Η κραυγή ότι η Πόλη είχε χαθεί αντηχούσε σε όλους τους δρόμους.

Πρωτοφανείς λεηλασίες και βανδαλισμοίΓια τρεις μέρες οι Τούρκοι στρατιώτες σκότωναν και λεηλατούσαν στην Πόλη. Έσφαξαν όσους συναντούσαν στο διάβα τους. Το αίμα έρρεε σαν ποτάμι. Κύριος στόχος τους ήταν να πλήξουν τους «άπιστους» και τα κέντρα λατρείας τους: Τον Άγιο Γεώργιο κοντά στη Χαρίσια Πύλη, τον Άγιο Ιωάννη στην Πέτρα και την περίτεχνη εκκλησία της Μονής του Σωτήρα στη Χώρα, κυρίως για να τα λαφυραγωγήσουν. Άφθονα καλύμματα, άμφια, αντικείμενα της λατρευτικής ζωής των Χριστιανών έγιναν άμεσος στόχος των άπληστων πλιατσικολόγων. Ευτυχώς γλίτωσαν από τη μανία τους τα ψηφιδωτά και οι τοιχογραφίες της Μονής της Χώρας που και σήμερα προκαλούν θαυμασμό και δέος, όχι, όμως, και η εικόνα της παναγίας Οδηγήτριας, η ωραιότερη από τις εικόνες της Πόλης, που η παράδοση την ήθελε έργο του Ευαγγελιστή Λουκά.

Η σφαγή στην Αγία ΣοφίαΟ ίδιος ο Μωάμεθ κινήθηκε με ναύτες που αποβιβάστηκαν στη στεριά και στίφη στρατιωτών από τα χερσαία τείχη προς της καρδιά της Βασιλεύουσας, την Αγία Σοφία. Η Εκκλησία ήταν γεμάτη κόσμο και οι μπρούτζινες πόρτες της κλειστές. Στο εσωτερικό το εκκλησίασμα προσευχόταν να γίνει το θαύμα και να σωθούν. Το θαύμα δεν έγινε, οι πόρτες παραβιάστηκαν και αρκετοί γέροι και ανήμποροι σκοτώθηκαν από τους εισβολείς επί τόπου. Οι περισσότεροι από τους νέους οδηγήθηκαν αλυσοδεμένοι στους καταυλισμούς των στρατιωτικών, ενώ όποιος κατέρρεε από αδυναμία σφαζόταν.
Ο ίδιος ο Μωάμεθ λέγεται πως μπήκε έφιππος στη λαμπρή εκκλησία. Πριν από την είσοδό του, όμως, έσκυψε και πήρε μια χούφτα χώμα, το οποίο σκόρπισε πάνω από το σαρίκι του, ως έμπρακτη δήλωση της υπεροχής του.
Η χαρά και η ικανοποίηση του πορθητή Μωάμεθ μετριάστηκαν, όταν στην συνέχεια περιδιάβηκε την Πόλη και είδε πόσες ζημιές προκάλεσε ο υπερβάλλων ζήλος των στρατιωτών και η καταστροφική τους μανία σε πλείστα μνημεία και έργα τέχνης που κοσμούσαν τη Βασιλεύουσα.
Ο ιστορικός Στήβεν Ράνσιμαν αφηγείται πως ο Μωάμεθ φέρεται να μονολογούσε:

«Τι πόλη παραδώσαμε στη λεηλασία και την καταστροφή»Και αυτά τα λόγια του αδίστακτου εχθρού και διώκτη των Χριστιανών ήταν η μεγαλύτερη παραδοχή από τον αντίπαλο της ανωτερότητας των βυζαντινών στον τομέα του πολιτισμού, ενώ ταυτόχρονα παρέδιδε στην αιώνια μνήμη τον έπαινό του για τους κατακτημένους.

"Ο Ιησούς Χριστός απονέμει στέφανον δικαιοσύνης στον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο ΙΑ' τον Παλαιολόγο".
Έργο Φωτίου Κόντογλου

4 σχόλια:

  1. Κατά την περίοδο της πολιορκίας οι ανθενωτικοί ιεράρχες του Πατριαρχείου τρομοκρατούσαν τον λαό και τους λίγους πολεμιστές με επαίσχυντες προφητείες ότι δήθεν ο θεός με την μορφή πυκνού νέφους ή μέσα απ’ τους καπνούς και την ομίχλη εγκατέλειπε την Πόλη, ή ανατίναζαν με εκρηκτικά ολόκληρες αποθήκες όπλων και τροφίμων, ή προέτρεπαν τον κόσμο να αυταμολήσει στους Οθωμανούς. Ο ίδιος ο Σχολάριος περιφερόταν αλλόφρων στους δρόμους της Κωνσταντινουπόλεως διαλαλώντας ότι «είναι πιότερο το τούρκικο σαρίκι απ’ την παπική τιάρα» και «ότι είναι θέλημα θεού η Πόλη να τουρκέψει». Τέλος οι ανθενωτικοί ιεράρχες άνοιξαν την Κερκόπορτα για να εισέλθουν οι Τούρκοι μέσα.
    Για την ουσιαστική αυτή συμβολή τους ο Τούρκος κατακτητής τους αντάμειψε με εξουσία και πλούτο πολύ μεγαλύτερης εκείνης την οποία κατείχαν επί χριστιανών βασιλέων. Τα λόγια του ίδιου του Μωάμεθ προς τον συνεργάτη του Γεννάδιο είναι χαρακτηριστικά: «Πατριάρχευε κρατώντας όλα τα προνόμια τα οποία εσύ θέλεις, όπως και οι πριν από εσένα πατριάρχες είχαν». Επίσης ο Βυζαντινός ιστορικός Φρατζής γράφει για το γεγονός: «Ο Μωάμεθ έδωσε προστάγματα έγγραφα στον πατριάρχη, με εξουσία βασιλική υπογεγραμμένη από τον ίδιο τον σουλτάνο, ποτέ και κανείς να μην ενοχλήση ή αντιταχθή αυτού και να είναι αυτός κυρίαρχος, και απόλυτος επί παντός εναντίου. Τέλος και από φόρους ελεύθερος να είναι και αυτός και οι πατριάρχες του αιωνίως, καθώς και οι υπόλοιποι που ανήκουν σ’ αυτόν αρχιερείς». (Κυριάκου Σιμόπουλου, «Ξένοι ταξιδιώτες στην Ελλάδα», σελ.168).

    Ο Σχολάριος ο υμνητής του Μωάμεθ και μέγας διώκτης της ενώσεως των Εκκλησιών ήταν τόσο αντίθετος του Ελληνικού Πνεύματος και μισούσε με τέτοιο πάθος κάθε τι το ελληνικό, που αρνιόταν με κάθε τρόπο και αυτόν ακόμα τον τίτλο του Έλληνα πατριάρχη. Για τον Μωάμεθ το Πατριαρχείο και ο κλήρος θα γινόταν το αστυνομικό όργανο και μέσο για την ολοκληρωτική υποταγή των Ρωμιών.
    Περισσότερες πληροφορίες εδώ http://freeinquiry.gr/pro.php?id=270

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. "Τριακόσιους χρόνους μετά την Ανάστασιν του Χριστού μας έστειλεν ο Θεός τον άγιον Κωνσταντίνον και εστερέωσε βασίλειον χριστιανικόν· και το είχαν χριστιανοί το βασίλειον 1150 χρόνους. Ύστερον το εσήκωσεν ο Θεός από τούς χριστιανούς και έφερε τον Τούρκον και του το έδωσε δια δικόν μας καλόν, και το έχει ο Τούρκος 320 χρόνους." ("Αγιος" Κοσμάς ο Αιτωλός)
    Και ας μην ξεχνάμε ότι Το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης σύμφωνα με την αμφισβητούμενη από πολλούς χριστιανική παράδοση ιδρύθηκε κατά τον β΄ μ.Χ αιώνα απ’ τον απόστολο Ανδρέα ως μία απλή επισκοπή στην αρχαία πόλη των Μεγαρέων το Βυζάντιο. Όταν το 331 μ.Χ. η αρχαία πόλη του Βυζαντίου μετονομάσθηκε σε Florance = Άνοιξη ή Nova Roma δηλαδή Νέα Ρώμη (πολλά χρόνια αργότερα αποκλήθηκε Κωνσταντινούπολη) και έγινε η πρωτεύουσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, η μικρή αυτή επισκοπή εξελίχθηκε σε Πατριαρχείο.Και από τότε χάθηκε οτιδήποτε Ελληνικό από την μανία των χριστιανών και έτσι αποκαλούμεθα μέχρι σήμερα, δυστυχώς Ρωμιοί,σημειωτέον ότι κανένας από τους αυτοκράτορες της ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας δεν ήταν Έλληνας...!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Εἶσαι ἐντελῶς ἀνιστόρητος. Οἱ Ῥωμαίοι εἶναι Ἑλληνες. Διάβασε τοῦς Παράλληλους Βίους τοῦ Πλουτάρχου και συγκεκριμένα τὸ βιβλίο Ῥωμύλος νὰ μάθῃς ποιὰ εἶναι ἡ καταγωγὴ τῶν Ῥωμαίων. Τὴν ἑλληνικὴ καταγωγὴ τῶν Ῥωμαίων ἐπιβεβαιώνει καὶ ὁ Αὐτοκράτωρ Ἰουλιανὸς στὸ "Εἰς τὸν βασιλέα Ἥλιον πρὸς Σαλούστιον" καὶ στὸ "Συμπόσιον ἢ Κρονιὰς" καθῶς ἐπίσης καὶ ὁ Ἡρακλείδης ὁ Ποντικὸς ποὺ ἀποκαλεῖ τὴν Ρώμη "Πόλιν Ἑλληνίδα". Ἄλλως τε ἡ λέξις Ῥωμη εἶναι ἐλληνικὴ καὶ σημαίνει δύναμις. Τὰ λατινικὰ κατὰ τὸν ῥήτωρα Quintilian καὶ κατὰ τὸν ἱστορικὸ Διονύσιο τὸν Ἁλικαρνασσέα προέρχονται ἀπὸ τὴν Αἰολικὴ διάλεκτο. Συνιστῶ τὸ βιβλίο τοῦ Ἰωάννου Ῥωμανίδου "Ῥωμηοσύνη Ῥωμανία Ῥούμελη".

    Πᾶνος Ἀθανασιάδης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Οι Ρωμαίοι είναι Ρωμαίοι και οι Έλληνες είναι Έλληνες! Οι Ρωμαίοι (εκ της Ρώμης ετυμολογικά) αρχαίος λαός με καταγωγή Ετρούσκικη (ως γνωστόν) κάτοικοι ανέκαθεν της σημερινής εδαφικής Ιταλίας. Δηλαδή η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν κι αυτή ελληνική; Όσοι προσπαθούν να ελληνοποιήσουν τους πάντες και τα πάντα δεν ωφελεί σε τίποτα και απλά γελοιοποιούνται.

    Κατά τ' άλλα, το να γράφεις με πολυτονικό σύστημα ακόμα, δεν σε κάνει περισσότερο Έλληνα ή πατριώτη απ' τους υπόλοιπους, ούτε ιστορικά πιο καταρτισμένο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η Γνώμη Κιλκίς- Παιονίας διευκρινίζει στους αναγνώστες της ότι θεωρεί αυτονόητο το δικαίωμα του σχολιασμού και της κριτικής έκφρασης, όταν αυτό φυσικά δεν στοχεύει στην απαξίωση, στην ύβρη και στην προσβολή ατόμων και θεσμών.

Το αναγνωστικό κοινό θα πρέπει να γνωρίζει ότι η Γνώμη, επιδιώκοντας μια υγιή και αμφίδρομη επικοινωνία, δεν δημοσιεύει ανυπόγραφα σχόλια, αλλά ούτε και σχόλια ρατσιστικού, προσβλητικού και υβριστικού περιεχομένου.

Τα ενυπόγραφα άρθρα τέλος, εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας.