Η ψυχολόγος Βίκυ Καλφοπούλου απαντά στα δικά σας ερωτήματα

Ερώτηση: κυρία Βίκυ η κόρη μου πηγαίνει στην τετάρτη δημοτικού και φοβάται να μένει μόνη της μέσα στο σπίτι ακόμη και όταν υπάρχουν άλλα άτομα της οικογένειας. Όλη την ώρα επιδιώκει να είμαι μαζί της και να μιλάμε. Αυτή τη συμπεριφορά την εκδηλώνει μόνο μέσα στο σπίτι μας, ενώ μπορεί να είναι ανεξάρτητη σε άλλα σπίτια. Άρχισε αυτή η κατάσταση να με προβληματίζει. Σας παρακαλώ θέλω τη γνώμη σας. Ειρήνη.

Φίλη Ειρήνη,

Σίγουρα, αυτή η συμπεριφορά είναι το αποτέλεσμα, αλλά η αιτία του προβλήματος είναι πιο πολύπλοκη. Εφόσον μου περιγράφεις ότι η συγκεκριμένη συμπεριφορά εκδηλώνεται μόνο στο σπίτι σας και όχι στο σχολείο ή σε σπίτια τρίτων, τότε πιστεύω ότι παγιώθηκε για κάποιο λόγο. Ένα παιδί  τις περισσότερες φορές γίνεται δύστροπο, για το λόγο ότι ποτέ δεν κατάφερε με θετικό τρόπο να τραβήξει την προσοχή μας. Στην προσπάθειά της αυτή δεν βρήκε ανταπόκριση, αλλά μάλλον διαπίστωσε ότι την προσοχή σου την έχει εξασφαλισμένη όταν παρουσιάζει δύσκολες για εσένα συμπεριφορές. Ίσως αυτό που έχει εισπράξει από εσένα είναι ότι μπορεί να σε έχει μόνο κάτω από δύσκολες συνθήκες. Στην προκειμένη περίπτωση, η κόρη σου απολαμβάνει αυτή την κατάσταση, γιατί απλούστατα είσαι κοντά της. Όσο περισσότερο ικανοποιείται, τόσο δυσκολότερα θα κόψει αυτή την συμπεριφορά.   

Το βασικό είναι γιατί το παιδί σου αναγκάστηκε να γίνει ένα παιδί εξαρτημένο ως προς τη δική σας σχέση και όχι ένα γενικά εξαρτημένο άτομο. Προφανώς ήθελε χρόνο από το χρόνο σου και απλά δεν ήξερε με ποιο τρόπο. Η μικρή σου είναι σε μια ηλικία όπου πλέον αποτελείς πρότυπο για αυτήν. Έχει ανάγκη να μάθει πράγματα από σένα και να μιμηθεί δικές σου γυναικείες συμπεριφορές, τις οποίες σιγά σιγά θα υιοθετήσει και με αυτές θα επενδύσει σε άλλες σχέσεις. Όσο αυτή η διαδικασία γίνεται ομαλά, τότε νιώθει ασφαλής και επαρκής μέσα από τη σχέση σας, αλλά όταν αυτό δεν συμβαίνει, τότε βιώνει έντονα την απόρριψη και σε επόμενες σχέσεις. Το γεγονός επίσης ότι τα κορίτσια από αυτή την ηλικία και μετέπειτα νιώθουν ντροπή προς τον πατέρα τους, τους ωθεί ακόμη πιο έντονα προς το ίδιο φύλλο. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι ο πατέρας είναι απλά ένας παρατηρητής, αλλά εξακολουθεί να δίνει αγάπη και συναίσθημα στο παιδί του.

Είναι σημαντικό να καταλάβεις ότι η μικρή σου δεν φοβάται, απλά με αυτόν τον τρόπο μπορεί να σε έχει. Μάλλον θα πρέπει να δεις την κατάσταση με άλλο μάτι. Τι εννοώ; Άρχισε να απολαμβάνεις χρόνο μαζί της κάνοντας δημιουργικά πράγματα, ώστε να αρχίσει να νιώθει γεμάτη από σένα. Όσο νιώθει ότι την καλύπτεις, τόσο πιο εύκολα θα αρχίσει να  ελαττώνει τις δύστροπες συμπεριφορές. Κάντε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα δραστηριοτήτων και χαρείτε η μία την άλλη. Πες της ότι μπορεί να σου μιλάει ανοιχτά για ότι την προβληματίζει είτε για τη σχέση σας είτε για οτιδήποτε άλλο. Αν το παιδί σου νιώσει ότι μπορεί να πάρει αυτό που αποζητά, τότε θα καταλάβει ότι δεν υπάρχει λόγος να εκδηλώνει δύσκολες συμπεριφορές. Καταλαβαίνω ότι νιώθεις πνιγμένη, αλλά είναι ξεκάθαρο ότι το παιδί σου σε χρειάζεται και πρέπει να του παρέχεις αρχικά την ασφάλεια που αποζητά από τη σχέση σας. Όταν  αρχίσει η σχέση σας να προοδεύει, τότε μπορείς να αρχίσεις να βάζεις όρια. Για παράδειγμα, «στις 4 με 5 έχουμε να παίξουμε επιτραπέζιο, αλλά 5 με 6 εγώ έχω να σιδερώσω και εσύ θα απασχοληθείς στο δωμάτιο σου. Αν καταφέρεις να ασχοληθείς, τότε και εγώ θα τελειώσω και μετά θα πάμε την βόλτα που έχουμε προγραμματίσει». Με αυτό τον τρόπο το παιδί θα καταλάβει ότι εφόσον υπάρχει καθορισμένος χρόνος για δραστηριότητες, δεν χρειάζεται να προσπαθεί απεγνωσμένα  για λίγη προσοχή. Επομένως, θα είστε και οι δυο ήσυχες και ικανοποιημένες.