BREXIT ποιες οι επιπτώσεις για τη χώρα μας

Της Βασιλικής Μαυρογονάτου*

Επί ποδός όλη η Ευρώπη με την απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με το δημοψήφισμα το 52% των Βρετανών δεν επιθυμούν την παραμονή τους στην Ε.Ε. 

Ας πάρουμε όμως τα γεγονότα με τη σειρά. Η Βρετανία βρισκόταν στην ευρωπαϊκή ένωση από το 1973 (τότε ΕΟΚ), χωρίς ωστόσο να μετατρέψει το εθνικό της νόμισμα σε ευρώ μετά την δημιουργία της ΟΝΕ. Ένας νόμος όμως που ψηφίστηκε πέρυσι υποχρεώνει τον Κάμερον να ζητήσει δημοψήφισμα αν τεθεί θέμα εκχώρησης εθνικής κυριαρχίας στις Βρυξέλλες. Η Μεγάλη Βρετανία δεν δείχνει διατεθειμένη να πάρει το δρόμο που χαράσσει η Αγκελα Μέρκελ και το οποίο περιλαμβάνει πιο σφιχτή οικονομική διακυβέρνηση, μεγαλύτερη εναρμόνιση στην κατάρτιση προϋπολογισμών και περισσότερη πολιτική ένωση, εν ολίγοις «περισσότερη Ευρώπη», όπως δηλώνει η γερμανίδα καγκελάριος.

Η Βρετανία πάντοτε είχε δυο μέτρα δυο σταθμά, όποτε τη συνέφερε ήταν μέλος της Ε.Ε. και όποτε δεν τη συνέφερε ήταν άλλος κόσμος χαρακτηριστική ήταν η δήλωσή του μετά τη συμφωνία τον Φεβρουάριο που έκανε λόγο για «δύο κόσμους» στην ΕΕ, όταν εκτίμησε πως η συμφωνία προσφέρει στο Λονδίνο τα καλύτερα στοιχεία «και για τους δύο κόσμους», όπου προέβλεπε πως καμία μελλοντική αλλαγή σε ευρωπαϊκές συνθήκες δεν θα θέσει σε κίνδυνο την εξαίρεση της Βρετανίας από αναφορές σε ολοένα μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και πως ως στόχο έχουν να προστατέψουν το Σίτι του Λονδίνου από τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις των Βρυξελλών. Ταυτόχρονα θα έχει το δικαίωμα να αρνηθεί επιδόματα σε νεοαφιχθέντες εργαζόμενους από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ για τα τέσσερα πρώτα χρόνια στη χώρα.

Η Βρετανία χρηματοδοτούνταν από την Ε.Ε. ετησίως με περίπου 7 δις ευρώ χωρίς ιδιαίτερα ανταλλάγματα και με χρέος 2.555.615.000.000 δολ. (μπορείτε να το διαβάσετε;;) που αντιστοιχεί στο 90% του ΑΕΠ, ενώ στον κάθε πολίτη αναλογεί χρέος 39.499 δολ. (πηγή 2014), σε κάνει να αναρωτιέσαι για πολλά. Ποια δηλαδή ήταν η χρησιμότητα αυτής της χώρας στην Ε.Ε. και γιατί τόσα χρόνια δεν εφαρμόστηκαν μνημόνια; (Το Σίτι του Λονδίνου ας είναι καλά, το οποίο όμως θέλει μεγάλη ανάλυση για την οποία δεν φτάνει ένα απλό αρθράκι).

Αυτό τώρα που μας καίει είναι τι σημαίνει το BREXIT για τη χώρα μας και για το μέλλον της Ευρώπης;

Διπλωμάτες προειδοποιούν ότι τα υπόλοιπα μέλη της ευρωζώνης μπορεί να μην είναι πρόθυμα να δείξουν μεγάλη ευελιξία για τα θέματα του ελληνικού χρέους μετά την έξοδο της Βρετανίας.

Οι ελληνικές εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο φτάνουν σε ετήσια βάση τα 2,5 δις ευρώ ( 1,4% του ΑΕΠ ) και αφορούν κυρίως τρόφιμα , φρέσκα και τυποποιημένα. Η υποτίμηση της αγγλικής λίρας έναντι του ευρώ και του δολαρίου που θα ακολουθήσει την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ , θα κάνει αυτόματα τα ελληνικά τρόφιμα ακριβότερα. Σε συνδυασμό και με την μείωση της αγοραστικής δύναμης των Βρετανών (λόγω της υποτίμησης του νομίσματος ) θα πλήξουν τις ελληνικές εξαγωγές, σε μια ευρωπαϊκή χώρα την στιγμή που οι προβλέψεις για ανάκαμψη, στηρίζονται στην αισιοδοξία για περισσότερες εξαγωγές και επενδύσεις

Στο τουριστικό τομέα, το κόστος θα εξαρτηθεί από την διάρκεια της κρίσης που θα προκαλέσει το Brexit . Η Ελλάδα δέχεται κάθε καλοκαίρι περίπου 2 εκ Άγγλους τουρίστες ,με ένα μέσο όρο 9 διανυκτερεύσεων για τον κάθε ένα. Τα συνολικά έσοδα του τουριστικού κλάδου φτάνουν τα 1,5 δις ευρώ . Σε ότι αφορά την φετινή τουριστική περίοδο, οι επιπτώσεις θα είναι περιορισμένες αφού τα πακέτα έχουν κλείσει και το μόνο που μπορεί να γίνει είναι κάποιες ακυρώσεις , αλλά όχι σε μεγάλους αριθμούς. Αν όμως οι επιπτώσεις είναι έντονες μέχρι και τις αρχές του 2017, τότε θα έχουμε πρόβλημα. Η Ελλάδα θα είναι ακριβότερη για τους Βρετανούς και άρα λιγότερο επιθυμητός τουριστικός προορισμός. Βεβαίως, αναμένεται ο τουριστικός κλάδος να λειτουργήσει επιθετικά μειώνοντας τις τιμές αλλά είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν σημαντικές απώλειες για τον μοναδικό αναπτυσσόμενο κλάδο της οικονομίας.

Μια ακόμη άμεση συνέπεια, προέρχεται από το γεγονός ότι η Μεγάλη Βρετανία είναι διεθνές χρηματοπιστωτικό κέντρο. Μάλιστα έχει συναλλαγές με τον ελληνικό τραπεζικό σύστημα που φτάνουν τα 42 δις ευρώ . Το ποσό αυτό συγκεντρώνεται από λογαριασμούς που τηρούν οι ελληνικές τράπεζες σε Βρετανικές , τοποθετήσεις σε ομόλογα (κρατικά και εταιρικά ) και μετοχές που διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο του Λονδίνου. Η κάθετη πτώση των τιμών σε ένα ενδεχόμενο Brexit, θα μειώσει και την αξία του χαρτοφυλακίου των Ελληνικών Τραπεζών, οι οποίες προσπαθούν ακόμη να ξεπεράσουν τις συνέπειες της ελληνικής κρίσης.

Έλληνες κάτοικοι της Μ Βρετανίας, οι οποίοι κατέχουν γραφεία ή και έδρες επιχειρήσεων (Ναυτιλιακές Real Estate) και φοιτητές βρετανικών πανεπιστημίων θα ζήσουν την δική τους περιπέτεια. Περιορισμοί στις δαπάνες και αναβολή επενδύσεων για τους επιχειρηματίες, υψηλότερα δίδακτρα στους φοιτητές.

Το θετικό σενάριο που μπορεί να προκύψει (ή έστω εύχομαι) βέβαια είναι πως σε ένα τέτοιο κλίμα, οι δανειστές-εταίροι (να τους κάνει ο Θεός) θα αντιμετωπίσουν την Ελλάδα ευνοϊκότερα, κυρίως σε ό,τι αφορά την ελάφρυνση του χρέους, το προσφυγικό και την ανάπτυξη, δεδομένου ότι μετά το Brexit δεν θα υπάρχει περιθώριο για Grexit.

Άλλωστε, η αλλαγή της στάσης τους το τελευταίο διάστημα και η διάθεσή τους να κλείσει η διαπραγμάτευση, είναι εμφανής. Το μέλλον θα δείξει, εκτός και εάν το δημοψήφισμα έχει για την κυβέρνησή τους την αξία του δικού μας.

 *Βασιλική Μαυρογονάτου

Οικονομολόγος – Ειδική Παιδαγωγός

* ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΓΝΩΜΗΣ
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Facebook
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Twitter
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Pinterest
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Google+
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Dailymotion
* Ακολουθήστε τη Γνώμη στο Youtube