Συλλογή υγρού στο αυτί

Γράφει η Ελβίρα Τικτοπούλου*
Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος
Η φλεγμονή του αυτιού αποτελεί ένα από τα πλέον πολύπλοκα προβλήματα της βρεφικής και παιδικής ηλικίας και το κύριο αίτιο της βαρηκοΐας στην ηλικιακή αυτή ομάδα. Περίπου το 70% των παιδιών θα εμφανίσουν ένα ή περισσότερα επεισόδια ωτίτιδας μέχρι το τρίτο έτος της ηλικίας τους.
Μετά την ηλικία των 7 ετών η συχνότητα της πάθησης αρχίζει να πέφτει. Η νόσος προσβάλλει εξίσου τα αγόρια και τα κορίτσια και διαπιστώνεται συχνότερα σε παιδιά που παρακολουθούν νηπιαγωγεία και παιδικούς σταθμούς. Περισσότερα κρούσματα παρατηρούνται το φθινόπωρο και το χειμώνα.

Η φλεγμονή του αυτιού ενδέχεται να προκαλέσει συλλογή υγρού σε ένα τμήμα του, που ονομάζεται μέσο αυτί. Είναι μια κοιλότητά, μέσα στην οποία βρίσκονται τρία πολύ μικρά οστάρια. Τα οστά αυτά συμβάλλουν στη μετάδοση του ήχου. 

Ο επαρκής αερισμός της κοιλότητας αυτής είναι απαραίτητος και εξασφαλίζεται μέσω μιας σάλπιγγας που εκτείνεται από τη συγκεκριμένη κοιλότητα μέχρι το ρινοφάρυγγα. Κάθε διαταραχή της λειτουργίας της σάλπιγγας προκαλεί την εκδήλωση διαφόρων παθολογικών καταστάσεων και συλλογή υγρού στο μέσο αυτί.

Τη διαταραχή της λειτουργίας της σάλπιγγας στα παιδιά ενδέχεται να προκαλέσουν οι φλεγμονές της μύτης, υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) και αλλεργικές καταστάσεις, ενώ στους ενήλικες οι όγκοι ρινοφάρυγγα και σκολίωση ρινικού διαφράγματος. Η εμφάνιση φλεγμονής μόνο ενός αυτιού στους ενήλικες μπορεί να υποδηλώνει κάποιες σοβαρές παθήσεις και πρέπει να διερευνηθεί σχολαστικά.

Η συλλογή υγρού στο αυτί εμφανίζεται μετά από κρυολογήματα που προκαλούν φλεγμονές της μύτης. Η νόσος συνήθως εκδηλώνεται με αίσθημα πληρότητας στο αυτί, ελαφρό πόνο, διαταραχές ακοής και βουητό στα αυτιά. Η συλλογή υγρού στο αυτί μπορεί να διατηρηθεί αρκετές βδομάδες και στη συνέχεια να υποχωρήσει πλήρως.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, η συλλογή υγρού ενδέχεται να μην υποχωρήσει εύκολα και να παραμείνει μήνες. Το μοναδικό σύμπτωμα σε αυτή την περίπτωση μπορεί να είναι η βαρηκοΐα. Η χρόνια βαρηκοΐα αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα, και ιδιαίτερα επειδή εμποδίζει την ανάπτυξη της ομιλίας και του λόγου ενός μικρού παιδιού.

Όσον αφορά στην θεραπεία της νόσου, εκείνη μπορεί να είναι συντηρητική και χειρουργική. Σε παιδιά με συνυπάρχουσα λοίμωξη της αναπνευστικής οδού θα πρέπει να δοθεί προσοχή στην ταυτόχρονη αντιμετώπισή της. Χορηγούνται αντιβιοτικά και εξασφαλίζεται καλή αναπνοή από τη μύτη. Στην περίπτωση που διαπιστώνεται αλλεργία, γίνεται προσθήκη αντιαλλεργικών φαρμάκων.

Σε μακροχρόνια παραμονή της διαταραγμένης λειτουργίας της σάλπιγγας, το υγρό στο μέσο αυτί δεν είναι δυνατόν πλέον να απορροφηθεί. Εάν η κατάσταση παραμένει αμετάβλητη μετά από παρέλευση μηνών, τότε πλέον η θεραπεία είναι χειρουργική. Εκτελείται αναρρόφηση του υγρού από το αυτί και στη συνέχεια τοποθετούνται ειδικοί σωληνίσκοι, που επιτρέπουν έναν ικανοποιητικό αερισμό του αυτιού. 

Η χειρουργική αυτή επέμβαση διορθώνει άμεσα τη βαρηκοΐα και περιορίζει την τάση του πάσχοντος για επανεμφάνιση φλεγμονών. Οι υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) που εμποδίζουν τον επαρκή αερισμό του αυτιού και είναι συχνά εστία φλεγμονής, ενδείκνυται να αφαιρεθούν.

Πολυάριθμοι παράγοντες είναι δυνατόν να συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη λοιμώξεων του μέσου αυτιού. Πρέπει, επίσης, να αντιμετωπισθούν και τα γενικά προβλήματα, όπως η αλλεργία ή η ανεπάρκεια του συστήματος άμυνας του οργανισμού, εάν θέλουμε να επιτύχουμε μακρόχρονη υποχώρηση της πάθησης του μέσου αυτιού.

* Ελβίρα Τικτοπούλου
Ώρες λειτουργίας ιατρείου
9-14 το πρωί, 18 -20.30 το απόγευμα
Τηλέφωνα επικοινωνίας
-2341026825
-6948068352
Ελ. Βενιζέλου 9 (4ος όροφος) 61100 Κιλκίς